بزرگنمايي:

پیام ویژه-بر اساس بیانیه منتشر شده هدف به صفر رساندن صادرات نفت است تا منابع درآمدی ایران از بین برود. کاخ سفید تاکید کرده کشورهایی مانند عربستان و امارات با افزایش تولید کمبودهای بازار نفت را جبران خواهند کرد.

بعد از انتشار بیانیه کاخ سفید، مایک پمپئو، وزیر امور خارجه نیز در سخنرانی خود تاکید كرد پایان معافیت ها دوم ماه می ( 12 اردیبهشت ماه) اجرا می شود كه هیچ گونه مجوزی برای ادامه معافیتها دیگر به كشوری داده نخواهد شد.

وزیر خارجه آمریكا اضافه كرد اگر معامله و استثنایی در كار باشد به صورت موردی خواهد بود ولی در حالت كلی معافیت دیگری ادامه پیدا نخواهد كرد. برایان هوک، نماینده آمریکا در امور ایران نیز مدعی شد كه صادرات نفت ایران در سال میلادی كاملاً قطع خواهد شد.

با وجود ادعای مقامات آمریکایی مبنی بر استفاده از ذخائر نفتی و افزایش تولید عربستان و امارات احتمالاً قیمت نفت در بازارهای جهانی با نوساناتی همراه خواهد شد اما این که این تاثیر تا چه اندازه خواهد بود دقیقاً مشخص نیست. البته این مسئله به نوع واکنش ایران نیز بستگی دارد. به این موضوع هم باید توجه كرد در حال حاضر دو كشور لیبی و ونزوئلا هم با بحران روبه اند و این دلیل نیز می تواند تا حدی از لحاظ سیاسی و روانی بر بازار نفت تاثیرگذار باشد. فعلاً بهای نفت خام در بازارهای جهانی 3 درصد افزایش یافته كه بیشترین افزایش در چند ماه اخیر بوده است.

پیش بینی می شود با اجرایی شدن پایان معافیت ها، صادرات نفتی ایران به زیر یك میلیون بشكه در روز كاهش یابد. برخی تحلیل های بدبینانه تا 500 هزار بشكه را نیز عنوان كرده اند. در این بین باید دید ایران تا چه میزان قادر خواهد بود تحریم های نفتی آمریكا را دور بزند.

به نظر می رسد پایان معافیت ها توسط دولت دونالد ترامپ در راستای سیاست حداکثر فشار برای گرفتن نتیجه در کوتاه ترین زمان ممکن است. در واقع كاخ سفید تلاش دارد با تشدید تحریم ها و صفر كردن صادرات نفت، ایران را وادار به پذیرش مذاكره و تحمیل 12 شرط وزارت خارجه آمریكا نماید.

در واكنش به اقدام جدید آمریكا، سید عباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران اظهار داشت: با توجه به غیرقانونی بودن اصل تحریم های مورد نظر، جمهوری اسلامی ایران اصولا ارزش و اعتباری برای معافیت های اعطایی بر تحریم ها قائل نبوده و نیست.

پاسخ ایران چه خواهد بود؟

همان طور كه گفته شد پاسخ ایران تاثیر تعیین كننده ای بر اجرایی شدن پایان معافیت ها و قیمت نفت و ادامه سیاست فشار حداكثری ترامپ خواهد داشت. به نظر می رسد دولت در پی اجرا شدن سیاست صبر و انتظار تا پایان ریاست جمهوری دونالد ترامپ در 2020 و رسیدن به انتخابات آمریكا و احتمالاً شكست ترامپ است؛ موضوعی كه بیانگر نوعی بی سیاستی است.

این همان سیاستی است كه اتحادیه اروپا نیز در پیش گرفته و تاكنون اقدام خاصی در قبال پایبندی ایران به برجام انجام نداده اما با شرایط جدید و پایان معافیت ها عملاً كانال مالی اینستكس به طور كلی از حیز انتفاع ساقط خواهد شد.

در حال حاضر بخشی از سیاست دولت می باید مدیریت اقتصادی و سیاسی در داخل باشد اما حتماً نوع واكنش ایران به اقدام جدید دونالد ترامپ اهمیت فراوانی خواهد داشت. قبلاً حجت الاسلام حسن روحانی عنوان كرده بود: آمریکا بداند که ما نفتمان را می فروشیم و خواهیم فروخت و او قادر به این نیست که جلوی فروش نفت ایران را بگیرد؛ بدانید که اگر روزی آمریکا بخواهد جلوی صادرات نفت ایران را بگیرد، نفتی از خلیج فارس صادر نخواهد شد.

بدون شك در صورت عدم واكنش كارآمد و منطقی، سیاست ترامپ در قالب فشار حداكثری نه تنها ادامه خواهد یافت بلكه تشدید خواهد شد همچنین ممكن است قابلیت ایران را در سال 2020 و در صورت انتخاب مجدد ترامپ به شدت كاهش دهد.

به گزارش الف، سال گذشته همزمان با بازگشت تحریم ها، آمریكا معافیت شش ماهه به كشورهایی مانند چین، ژاپن، كره جنوبی، تایوان،هند، تركیه، ایتالیا و یونان اعطا كرده بود اما دو كشور اروپایی و تایوان اقدام به صفر كردن واردات نفتی خود از ایران كرده بودند.