بزرگنمايي:

اخبار ویژه - کارگران به 3 میلیون و 68 هزار تومان برای حفظ قدرت خرید خود در سطح اسفند 97 نیاز دارند؛ اما اگر سبد 6 میلیون و 908 هزار تومانی را با حداقل دستمزدهای 2 میلیون تومانی فعلی مقایسه کنیم، درمی‌یابیم که «عقب ماندگی مزدی کارگران» از 4 میلیون و 900 هزار تومان هم گذشته است!

به گزارش سرویس اقتصادی جام نیـوز ، افزایش بالای هزینه‌های زندگی، تاثیر افزایش دستمزد در سال 98 را زایل کرده است و دقیقاً به همین دلیل است که گروه کارگری شورای عالی کار، درخواست برگزاری جلسه فوق‌العاده شورای عالی کار را به وزارت کار ارائه داده است.
هدف از این درخواست که به گفته علی خدایی (عضو کارگری شورای عالی کار) به امضای هر سه عضو کارگری رسیده، بحث پیرامون راهکارهای «ترمیم قدرت خرید کارگران» است.خدایی می‌گوید: به دنبال راهکارهایی به جز افزایش مستقیم و ریالی دستمزد هستیم؛ اگر این راهکارها هرچه سریعتر در دستور کار قرار نگیرد، خانواده‌های کارگری با بحران جدی معیشت روبرو خواهند شد.
براساس الزامات قانون کار، جلسه فوق‌العاده شورای عالی کار، بعد از درخواست هریک از سه گروه – دولت، کارگران و یا کارفرمایان- باید ظرف مدت دو هفته برگزار شود؛ با این حساب، از آنجا که در روزهای منتهی به نیمه تیر، درخواست گروه کارگری تحویل مجموعه وزارت کار شده، تا آخر تیرماه بایستی منتظر برگزاری این جلسه سه‌جانبه باشیم.
محاسبات ماهانه سبد معاش خانوار
از ابتدای سال تا امروز، سبد معاش حداقلی خانوار – مرتبط با بند 2 ماده 41 قانون کار- هر ماه توسط کمیته دستمزد کانون عالی شوراها محاسبه شده است؛ این محاسبات، ابتدا برای فروردین ماه، سپس برای اردیبهشت ماه و درنهایت، خرداد ماه انجام شده است. مبنای کارِ این محاسبات نیز آمارهای رسمی تورمِ مرکز آمار ایران و اطلاعات رسمیِ خوراکی‌های انستیتو پاستور ایران است.
سبد معیشت خانوار در اسفند 97، 3 میلیون و 759 هزار و 262 تومان تعیین شد؛ هر سه ضلع مذاکرات مزدی – کارگران، کارفرمایان و دولت - پای این رقم را امضا کردند؛ اما فرامرز توفیقی (رئیس کمیته دستمزد کانون عالی شوراهای اسلامی کار کشور) با محاسبات دقیق نشان داد که این سبد تا انتهای فروردین ماه، 57 درصد افزایش قیمت پیدا کرده و برای حفظ قدرت خرید کارگران به بیش از 2 میلیون و 100 هزار تومان مازاد دستمزد نیاز است.
او با محاسبات دقیق، سبد معاش در انتهای فروردین ماه را 59075625 ریال تعیین کرد. برای حفظ قدرت خرید، فاصله سبد معاش محاسبه شده در اسفند ماه، 37592625ریال، و سبد معاش فررودین ماه، 59075625 ریال باید به کارگران پرداخت شود. در واقع کارگران برای حفظ قدرت خرید خود و جلوگیری از سقوط آن در فروردین 98 به 21483000 ریال نیاز داشتند.محاسبات ماهانه سبد معاش نشان داد که در اردیبهشت ماه، اوضاع باز هم رو به وخامت رفته است.
سبد معاش خانوار برای اردیبهشت ماه برابر شد با 6 میلیون و 482 هزار و 215 تومان. حال اگر سبد معاش اردیبهشت را با مبلغ فروردین ماه - 59075625 ریال- مقایسه کنیم، متوجه می‌شویم که هزینه‌های زندگی در اردیبهشت به نسبت فروردین، 5746534 ریال افزایش یافته است؛ در واقع کف هزینه‌های خانوار در اردیبهشت نسبت به فروردین، 574 هزار تومان متورم شده است. برای حفظ قدرت خرید، فاصله سبد معاش محاسبه شده در اسفند ماه، 37592625ریال، و سبد معاش اردیبهشت ماه، 64822159 ریال باید به کارگران پرداخت شود که این میزان برابر با 27229534 ریال است.
در نهایت، محاسبات نشان می‌دهد که سبد خانوار در اردیبهشت ماهِ 98 به نسبت اسفند 97، 72.43 درصد جهش قیمتی داشته است. اما در مورد خرداد ماه چطور؟ در خرداد ماه، سبد معاش چقدر است؛ کارگران چقدر برای حفظ قدرت خرید خود در سطح اسفند 97 نیاز دارند و سبد به چه میزان دچار جهش قیمتی – فاصله سبد خرداد تا سبد اسفند 97- شده است؟
سبد خرداد ماه چقدر است؟
فرامرز توفیقی با استناد به آخرین داده های مرکز آمار ایران و همچنین جداول غذایی انستیتو پاستور ایران، سبد معاش را برای خرداد ماه محاسبه کرده است.
هزینه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌های یک روزِ یک نفر را 184233 ریال تعیین شده که با احتساب میانگین اندازه خانوار که 3.3 است، هزینه‌های خوراکی یک روز خانوار می‌شود:
607969 = 3.3 ×184233 ریال هزینه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌های یک روز خانوار
برای یک ماه می‌شود:
18239067=30×607696 ریال
حال که سبد خوراکی‌ها به دست آمده، توفیقی درصد تاثیر خوراکی‌ها در سبد معاش را اعمال کرده و سبد معاش خانوار را برای خرداد ماه محاسبه می‌کند؛ او البته متذکر می‌شود که این ضریب در آمار اعلامی از سوی مرکز ملی آمار برای خانوارهای شهری25.03درصد عنوان شده است که در صورت محاسبه با آن، عدد بسیار بزرگتر می‌شود. لذا به خاطر حفظ برابری در محاسبه و رعایت الزامات سبد تعیین شده سال قبل، درصد تاثیر همان 26.4درصد بیان شده است. این درصدی است که در محاسبات سبد در اسفند 97، در نظر گرفته شده است.
با در نظر گرفتن این مفروضات، سبد معاش خانوار برای خرداد 98 می‌شود:
69087375= 26.4 / 100 × 18239067 ریال در ماه
با این حساب، سبد معاش حداقلی خانوار برای خرداد 98 برابر با 6 میلیون و 908 هزار و 737 تومان است. تفاوت ریالی این سبد نسبت به سبد اردیبهشت ماه، 4265216 ریال است؛ در واقع هزینه‌های حداقلی زندگی در خرداد ماه به نسبت ماه قبل، 426 هزار تومان افزایش یافته است.
چقدر برای حفظ قدرت خرید نیاز داریم؟!
توفیقی از مولفه‌ای به نام «میزان مورد نیاز برای حفظ قدرت خرید» نام می‌برد که در واقع، فاصله سبد معاشِ اسفند 97 و سبد معاش محاسبه شده در خرداد ماه است. در واقع اگر کارگران بخواهند قدرت خرید خود را در سطح ابتدای سال حفظ کنند، باید به اندازه تورم سبد معاش در سومین ماه سال، هزینه اضافی بپردازند که مقدار آن برابر است با:
30684250 =37592625- 69087375
در واقع کارگران اگر بخواهند قدرت خرید خود را به اندازه اسفند 97 حفظ کنند به 3 میلیون و 68 هزار تومان هزینه اضافه نیاز دارند که تنها 500 تا 600 هزار تومانِ آن از محل افزایش دستمزد و مزایا در سال 98 جبران می‌شود! سوال اینجاست که برای تامینژ مبلغ باقیمانده چه باید بکنند؟!توفیقی در ادامه به جهش قیمتی سبد در خرداد ماه اشاره می‌کند و می‌گوید: درصد جهش قیمتی سبد خانوار در خرداد، 83.78 درصد نسبت به سبد تعیین شده انتهای سال 1397 است.
نکات سبد خرداد ماه
او به دو نکته دیگر نیز در محاسبات سبد خرداد اشاره می‌کند: در خرداد ماه، با توجه به کاهش روند افزایشی نرخ‌ها در سبد خوراکی‌ها، متاسفانه شاهد افزایش نرخ سایر مولفه‌ها همچون اجاره خانه، حمل و نقل، تحصیل، درمان، پوشاک و تفریحات هستیم که بدلیل پراکندگی آماری تاکنون در محاسبات لحاظ نشده است و هر ساله در مصوبات کمیته دستمزد برای سال بعد؛ در دستور کار قرار می‌گیرد اما متاسفانه تا امروز (24 تیرماه) نه خبری از برگزاری جلسات کمیته دستمزد هست و نه شورایعالی کار.
او ادامه می‌دهد: همچنین لازم به ذکر است در هرم غذائی کامل با لحاظ مواردی همچون نوشیدنی‌ها (چای، نوشابه، دوغ)، سس‌ها (رب گوجه فرنگی، ادویه جات، سس‌های متنوع)، صیفی‌جات و... می‌توان به سبدی جامع‌تر و کامل‌تر دست پیدا کرد که با توجه به هزینه بالای این اقلام، سبد خوراکی‌ها به واقعی شدن نزدیک می‌شود منتها ما در محاسبات سبد برای سهولت بیشتر، فقط به اقلام رسمی خوراکی و نرخ‌های رسمی اعلامی اکتفا کرده‌ایم.
برای «واقعی‌تر شدن سبد» نیاز به محاسبات میدانی گسترده و در نظر گرفتن اقلام واقعی خانوار به همراه قیمت‌های واقعی است؛ اما با همین محاسبات حداقلیِ رسمی نیز کاملاً مشخص است که برگزاری جلسه شورای عالی کار برای ترمیم دستمزد، یک ضرورت غیرقابل انکار است: کارگران به 3 میلیون و 68 هزار تومان برای حفظ قدرت خرید خود در سطح اسفند 97 نیاز دارند؛ اما اگر سبد 6 میلیون و 908 هزار تومانی را با حداقل دستمزدهای 2 میلیون تومانی فعلی مقایسه کنیم، درمی‌یابیم که «عقب ماندگی مزدی کارگران» از 4 میلیون و 900 هزار تومان هم گذشته است!
آخرین خبر
2025