بزرگنمايي:

پیام ویژه- متن پیش رو در ابتکار منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست

عدم تناسب عرضه و تقاضا در بازار کار امروز منجر به بروز بحران بیکاری در کشور شده است. بحرانی که از افراد جامعه گرفته تا مسئولان را با نگرانی روبه‌رو می‌کند. در این راستا کارشناسان نسبت به افزایش بیکاری به خصوص بیکاری فارغ‌التحصلان هشدار می‌دهند و راه‌حل‌هایی را نیز ارائه می‌دهند که از میان آنها می‌توان به افزایش سرمایه‌گذاری اشاره کرد. آنها معتقدند که بهترین راهکار برای تک نرخی کردن بیکاری این است که میزان سرمایه‌گذاری افزایش یابد و فضا برای تولید و ایجاد اشتغال فراهم شود.

تک رقمی شدن نرخ بیکاری از جمله مسائلی است که مسئولان را همواره با چالش‌های بی‌شماری روبه‌رو می‌کند. این مسئله هر ‌از چند گاهی به میان می‌آید و پس از مدتی که تیتر خبر رسانه‌ها شد به دست فراموشی سپرده می‌شود. اخیرا محمد امامی امین، معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری تهران با اشاره به افتتاح 34 پروژه اقتصادی و تولیدی در سطح استان تهران با اعتباری معادل 1250 میلیارد تومان و ایجاد ظرفیت اشتغالی مناسب از تک رقمی شدن نرخ بیکاری ظرف دو ماه آینده خبر داد. در این میان برخی از صاحب‌نظران با بررسی این موضوع می‌گویند که اینگونه صحبت‌ها بیشتر شبیه به آمال و آرزو بوده و دلیل نمی‌شود که بتواند نرخ بیکاری را کاهش دهد. در این میان سوال‌های بی‌شماری مطرح می‌شود و باید چنین پروژه‌هایی کاملا شفاف و مشخص توضیح داده شود و اینگونه زمان تعیین کردن و اعداد و ارقام دادند راه‌حل مشکلات بیکاری نخواهد بود. در این راستا حمید حاج‌اسماعیلی، کارشناس بازار کار با اشاره به صحبت‌های معاون استاندار تهران به «ابتکار» گفت: اینگونه صحبت‌ها بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد، چراکه مطرح کردن اینگونه مسائل تخصصی و اساسی در حوزه اقتصاد به سادگی نیست و نمی‌توان انتظار داشت که در کوتاه‌مدت بتواند تحول‌های بسیار بزرگی را ایجاد کرد. شاخص‌های کلان اقتصادی مانند نرخ بیکاری، نرخ اشتغال و رشد اقتصادی نمی‌تواند در کوتاه‌مدت آنقدر تغییر پیدا کند و به سمت معنا‌دار بودن حرکت کند. ما نباید اینگونه مسائل مطرح شده را جدی تلقی کنیم. شرایط اقتصادی در حال حاضر خاص بوده و امکان اینکه در کوتاه‌مدت تا به این اندازه تحول‌های بسیار اساسی داشته باشیم که بتواند باعث تغییرات گسترده برای شاخص‌ها شود، وجود ندارد، به عبارتی دیگر حداقل اکنون این پتانسیل در کشور دیده نمی‌شود. البته باید اشاره کرد که می‌توان اقداماتی را انجام داد که قطعا تاثیرگذار خواهد بود و می‌تواند شرایط را بهبود ببخشد. اما اینکه ما در کوتاه‌مدت بتوانیم تغییرات معناداری را داشته باشم دور از واقعیت است.

وی به رویکرد اشتباه توزیع منابع اشاره کرد و دراین‌باره گفت: از گذشته رویکردهای توسعه، محل اختلاف بوده و هنوز هم به یک جمع‌بندی اساسی نرسیده است. اینکه توزیع منابع در کشور به چه شکل صورت بگیرد، با روش‌های مختلف در دولت‌های مختلف بررسی شده است. در دو دهه گذشته تاثیرات اساسی را در رویکردهای اجرایی برای توزیع منابع در کشور شاهد بودیم. روندی که دولت نهم و دهم اجرا می‌کرد تقسیم بودجه کشور و توزیع منابع به صورت استانی و شهری در کشور بوده است، در عین حال برخی از مناطق محروم امکانات و تسهیلاتی را به دست آوردند که باعث مشکلات اساسی در کشور برای توسعه اقتصادی شدند. به هرحال روش یک روشی بود که با سماجت در کشور اجرا می‌شد و مسئولان دولتی و اجرایی کشور هر ماه و هر هفته به شهرهای مختلف سفر می‌کردند و از بودجه کشور منابعی را برای شهرها در نظر می‌گرفتند و عملا این کار را به صورت مستقیم اجرا می‌کردند.
حاج‌اسماعیلی افزود: این روش در دولت نهم و دهم اجرا شد و کاملا مورد نقض گروه‌هایی است که اکنون دولت را در دست دارند. من معتقدم که ما هنوز به هماهنگی و انسجام لازم برای توزیع منابع و توسعه کشور نرسیده‌ایم و همین باعث شده است که توازن جمعیتی در کشور دچار مشکل اساسی شود.

این کارشناس کار، فضای کار کشور را نیازمند طرح‌های ملی دانست و گفت: وضعیت مشابه‌ای را در روستاها شاهد بودیم و باعث شد که آنجا خالی از سکنه شود پس این ماجرا منابع عظیمی را در همین روستاها از دست داده‌ایم که به اقتصاد کشور آسیب زد. همین رویکردهای سیاسی است که در دولت‌ها شکل می‌گیرد بدون اینکه کار کارشناسانه لازم بر روی آنها صورت بگیرد. ما برای اینکه تصمیمات کلان در اقتصاد کشور را اجرایی کنیم نیازمند طرح‌ها و برنامه‌های ملی هستیم. این طرح‌ها باید با همکاری همه ارکان کشور و در عین حال اساتید دانشگاه و دانشمندان تهیه شود تا کمترین آسیب به کشور وارد شود و ما بتوانیم استفاده بهینه و بهره‌وری بالا از امکانات کشور را داشته باشیم.

حاج‌اسماعیلی ادامه داد: کشور ما متاسفانه برنامه‌محور نیست و به همین خاطر وقتی دولت و یا مجلس عوض می‌شود گروه‌های که مسئولیت را برعهده می‌گیرند به برنامه‌های که زمان اجرایی شدن آنها فرا رسیده است بی‌اعتنایی می‌کنند. این مسئله موجب آسیب رسیدن به کشور می‌شود. بنابراین یکی از راهکارهای اساسی این است که کشور به برنامه متکی شود. البته باید اشاره کنم که لازم است به برنامه‌های اتکا پیدا کرد که با رویکردهای ملی تهیه می‌شود و همه ارکان کشور باید از آن پشتیبانی کنند و این رویکردها باید به دور از رویکردهای سیاسی و جناحی باشد و بیشتر جنبه‌های ملی را در کشور مد نظر قرار دهد. تا زمانی که ما این حرکت را در کشور اصلاح نکنیم اقتصاد کشور با ضعف‌هایی روبه‌رو خواهد بود.
وی در پایان به تبعات بی‌برنامه بودن اشاره کرد و گفت: اولین مشکلی که در کشور ایجاد می‌شود این است که سرمایه‌ها و منابع کشور هدر می‌رود، علاوه بر آن تبعات اجتماعی و جمعیتی هم قطعا به همراه خواهد داشت. به عنوان مثال همین شرایطی که مهاجرت‌ها از شهرهای کوچک به شهرهای کلان انجام شده است. مخصوصا بحث پایتخت که دچار مشکل جمعیتی شده است و باعث شده بخشی از منابع را برای توسعه کشور هزینه کرد که همین مسئله آسیب‌های بسیاری را به دنبال خواهد داشت.