بزرگنمايي:

پیام ویژه - گردش کردهای سوریه به سمت دمشق
k ٢.٩
٠
اعتماد / متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
میثم سلیمانی| شاید تا چند وقت پیش ورود نیروهای ارتش سوریه به مناطق تحت اختیار نیروهای دموکراتیک سوریه در کوتاه‌مدت قابل تصور نبود اما حالا به نظر می‌رسد عملیات ارتش ترکیه در شمال فضا را به سمتی برده که کردها را مجبور به همکاری با دولت مرکزی سوریه کرده است. روز گذشته گزارش‌ها حاکی از آن بود که ارتش سوریه تحت حمایت روسیه خود را به اعماق قلمرو تحت حاکمیت کردها رسانده و در جنوب مرزهای ترکیه مستقر شده‌اند.
کردها که پیش از این متحد ایالات متحده بودند، اعلام کردند که نیروهای سوریه تحت عنوان یک اقدام اضطراری برای مهار حمله از سوی ترکیه وارد شمال شرق سوریه شده‌اند. این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که هفته گذشته ترکیه با چراغ سبز دونالد ترامپ رییس‌جمهور ایالات متحده، حمله‌ای را علیه مواضع کردهای سوریه در شمال این کشور آغاز کرد.
به گزارش رویترز، دولت سوریه از روز دوشنبه اعزام نیرو را آغاز کرده که این می‌تواند یک پیروزی بزرگ برای بشار اسد به عنوان رییس‌جمهور و متحد اصلی وی یعنی روسیه باشد که اکنون توانسته‌اند در یکی از اصلی‌ترین پایگاه‌های نظامی در شمال شرق سوریه مستقر شوند.
طبق این توافق در قدم اول نیروهای دولتی سوریه برای ایجاد یک خط مرزی وارد شهر منبج شدند که در فاصله 400 کیلومتری اولین شهر مرزی ترکیه یعنی دریک واقع شده است. رسانه‌های دولتی سوریه گزارش دادند که نیروهای ارتش این کشور وارد شهر استراتژیک تل تمر نیز شده‌اند که بزرگراه مهم M4 در آن واقع شده است که شرق به غرب سوریه را از فاصله 30 کیلومتری مرز ترکیه با سوریه به هم متصل می‌کند. تلویزیون دولتی همچنین نشان داد که نیروهای سوری با استقبال مردم وارد شهر عین عیسی شدند که قسمت مهم دیگر این بزرگراه از این منطقه عبور می‌کند. عین عیسی در شمال شهر رقه قرار دارد که پایتخت سابق خلافت خودخوانده داعش محسوب می‌شد که نیروهای کرد سوری دوسال پیش در یکی از بزرگ‌ترین پیروزی‌های خود در چارچوب کمپین ائتلاف ضد داعش، این گروه تروریستی را از این منطقه خارج کردند. بخش اعظم بزرگراه M4 در حاشیه جنوبی منطقه‌ای قرار دارد که ترکیه قصد دارد کریدور امن در داخل سوریه ایجاد کند. ترکیه مدعی شده است که بخشی از بزرگراه را تصرف کرده است اما مقام‌های نیروهای دموکراتیک سوریه عنوان کردند که درگیری‌ها کماکان ادامه دارد. این استقرار سریع از سوی دولت سوریه در حالی صورت گرفته است که استراتژی ایالات متحده در پنج سال گذشته در سوریه این‌گونه بوده است که به هر نحوی این منطقه را حفظ کند، اما حالا این استراتژی یک‌شبه فروریخته است. روز یکشنبه واشنگتن رسما اعلام کرد که ناگهان هزار تن از نیروهای خود که از سال 2014 در کنار کردهای سوریه علیه داعش بوده‌اند را از خاک سوریه بیرون کشیده است.
یک مقام امریکایی روز دوشنبه نیز عنوان کرد تیم دیپلماتیکی که برای تثبیت موقعیت قلمرو تحت کنترل نیروهای دموکراتیک سوریه در این منطقه حضور داشت نیز پیش‌تر از این محدوده خارج شدند. این مقام آگاه در ادامه به رویترز گفت که نیروهای امریکایی هنوز در سوریه حضور دارند اما مراحل اولیه عقب‌نشینی آنها آغاز شده است. دو مقام دیگر امریکایی به رویترز گفتند که بخش عمده‌ای از خروج ایالات متحده ظرف روزهای آینده تکمیل می‌شود. اعلامیه روز یکشنبه مبنی بر عقب‌نشینی ایالات متحده یک هفته پس از آن صورت می‌گیرد که ایالات متحده تعداد کمی از نیروهای خود را از منطقه عملیاتی مورد نظر ترکیه خارج کرد تا مانعی سر راه ارتش ترکیه برای پیشروی در شرق فرات نباشد؛ اقدامی که کردها آن را خیانت به خود می‌دانند. هزاران مبارز کرد و همپیمانان آنها در یک همکاری نزدیک با ایالات متحده در نبرد با داعش جان خود را از دست دادند و دولت ترامپ نیز برای شکست کامل داعش راهبرد دولت اوباما را ادامه داد. اما ترامپ به این بهانه که قصد دارد به جنگ‌های بی‌پایان در خاورمیانه خاتمه دهد پشت آنها را خالی کرد. روز گذشته نیز دونالد ترامپ در توییتی عنوان کرد، افرادی که ما را به خاورمیانه آشفته کشاندند، همان افرادی هستند که بیشتر خواهان ماندن ما هستند. اما نکته اینجاست که این استراتژی آقای ترامپ به ترکیه این اجازه را داد حمله‌ای را ترتیب دهد که در آن ده‌ها هزار غیرنظامی مجبور به فرار شوند و متحدان کرد امریکا راهی جز پیدا کردن دوستان جدید نداشته باشند. یک مقام ارشد کرد به رویترز گفته است، بعد از اینکه امریکایی‌ها منطقه را ترک کردند و به ترکیه برای حمله چراغ سبز نشان دادند، ما مجبور شدیم گزینه دیگری را بررسی کنیم که آن گفت‌وگو با دمشق و مسکو برای پیدا کردن راهی در راستای جلوگیری از حملات ترکیه بود. بدران جیا کورد در خصوص توافق نیروهای کرد با دولت سوریه گفت: این یک توافق اولیه نظامی است که جنبه‌های سیاسی بعدا مورد بحث قرار خواهد گرفت. حال باید دید که این توافق اولیه آیا می‌تواند چشم‌انداز سیاسی میان کردها و دولت مرکزی سوریه را نیز تغییر دهد. واقعیت آن است که اسد قصد دارد بعد از گذشت بیش از هشت سال از بحران داخلی در سوریه اقتدار دولت را در سراسر سوریه حاکم کند. الدار خلیل از دیگر سیاستمداران ارشد کرد سوری، پیمان با دمشق را یک اقدام اضطراری توصیف کرد. خلیل ادامه داد که اولویت اول محافظت از امنیت مرزها در برابر خطر ترکیه است؛ از همین رو ما با دولت دمشق در تماس هستیم تا در آینده به اهداف مشترک دست پیدا کنیم. با این حال نیروهای دموکراتیک سوریه طی بیانیه‌ای عنوان کردند که این توافق منافاتی با بحث خودمختاری این منطقه ندارد و هدف اصلی مقابله با تجاوز به ترکیه است تا جلوی این اقدام گرفته شود.
با این وجود رسانه‌های دولتی سوری اعلام کردند یگان‌های ارتش سوریه وارد شهرها و مناطق بیشتری از شمال سوریه شده‌اند و این روند نیز ادامه دارد. آخرین خبرها حاکی از آن است که یگان‌های ارتش سوریه وارد شهر استراتژیک الطبقه در شمال سوریه شده است و فرودگاه نظامی این منطقه را در اختیار گرفته است. همچنین علاوه بر عین عیسی، ارتش در چند شهرو روستا در حومه رقه نیز مستقر شده است. لازم به ذکر است که شهر طبقه سد بزرگی را در اختیار دارد که می‌تواند برق منطقه وسیعی از سوریه را تامین کند.
بلوفی که جنگ را آغاز کرد
روز گذشته خبرگزاری آکسیوس به نقل از منابع مختلف امریکایی و حتی ترکی ابعاد جدیدی را از موضوع تماس تلفنی ترامپ و اردوغان پیش از آغاز عملیات چشمه صلح مطرح کرد. در این گزارش به نقل از 6 منبع آگاه در کاخ سفید آمده است که هیچ‌گاه این تصور وجود نداشت که اردوغان بخواهد وارد یک جنگ طولانی مدت در سوریه شود. بسیاری از مقامات بر این باور بودند که اردوغان در این زمینه بلوف زده است. به گفته این منابع ترامپ به اردوغان گفته است که اگر می‌خواهید به سوریه حمله کنید، مجبور هستید همه آشفتگی‌ها و فشارهای پس از آن را به دوش بکشید، چرا که اردوغان برای آغاز این جنگ با چند چالش عمده مواجه بود، زیرا ابتدا باید مراقب ظهور دوباره داعش باشد و محکومیت بین‌المللی را نیز پیش رو خواهد داشت و احتمالا در کنگره امریکا نیز باید مسوولیت احتمالی مقابله با کردها را برعهده بگیرد.
هنگامی که ترامپ این موضوعات را به شکل واضح با اردوغان در میان گذاشت رییس‌جمهور ترکیه تقاضا کرد در خصوص آن فکر کند تا اینکه در یکشنبه موعود دو مقام با یکدیگر صحبت کردند که اردوغان در آن اعلام کرد که قصد دارد حمله به شمال سوریه را آغاز کند. اردوغان نیز تصمیم خود را گرفته بود که قصد دارد حمله را به زودی آغاز کند.
منابع ترکیه‌ای به آکسیوس گفته‌اند در حالی که اردوغان حرف‌های بزرگی را در صحبت‌های خود بیان می‌کرد، این تصور را در سر می‌پروراند که ترامپ جلوی سخنان او را بگیرد. به عنوان مثال هنگامی که اردوغان در خصوص بحث عمق 30 کیلومتری سخن می‌گفت، انتظار داشت تا ترامپ اورا متوقف کند و فرض اولیه ترکیه این بود که مذاکرات برای دستیابی به اهداف کوچک‌تر صورت گیرد.
گفتنی است امریکایی‌ها به این نتیجه رسیده بودند که اردوغان در سخنان خود بلوف می‌زند که برای اولین‌بار به سال 2017 باز می‌گردد، اردوغان در خصوص تهدید کردها از ترامپ شکایت کرده بود. ترامپ در آن تماس تلفنی کاملا مبهم پاسخ داده بود. او عنوان کرد که من نمی‌خواهم در وهله اول در آنجا حضور داشته باشم، اما می‌دانید بچه‌های ما آنجا حضور دارند و اگر شما بخواهید یک گذرگاه مرزی ایجاد کنید با بچه‌های ما درگیر می‌شود که آنها مجهز‌تر هستند و شما که نمی‌خواهید این اتفاق رخ دهد. البته ترامپ با وجود این هشدار عنوان کرده بود که قصد ندارد نیروهای خود را برای مدت طولانی در سوریه نگه دارد و قرار نیست برای محافظت از کردها در برابر ترک‌ها ایستادگی کند. یکی دیگر از مقامات ارشد سابق کاخ سفید نیز عنوان کرد هنگام دیدار اردوغان از کاخ سفید در سال 2017 اردوغان بحث حمله را مطرح کرده که ترامپ نیز فهمیده این بلوف رییس‌جمهور ترکیه است و گفته است که، نگاه کن، اگر می‌خواهید این منطقه را صاحب شوید، به دنبال من نیایید، اگر می‌توانید آن را بگیرید مال شماست. اشاره ترامپ به مرز سوریه با ترکیه است.