بزرگنمايي:

پیام ویژه - سرمقاله اعتماد/ نفع امریکا برای داعش
١٢
٠
اعتماد / « نفع امریکا برای داعش » عنوان سرمقاله روزنامه اعتماد نوشته صباح زنگنه است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
به نظر می‌رسد هر چند خطر داعش همچنان وجود داشته ‌باشد اما نسبت به احتمال احیای داعش بر اثر عقب‌نشینی امریکا از سوریه، اغراق شده است. واقعیت این است که آنچه با عنوان شکست داعش مطرح می‌شد، به معنای پایان یافتن تسلط این گروه تروریستی بر متصرفات سرزمینی خود است اما پایان متصرفات داعش به معنای پایان این تفکر تروریستی و افراطی نیست و امکان احیای توان آن بر اثر ناامنی‌ها و بی‌ثباتی‌ها در منطقه وجود دارد. در منطقه شرق سوریه، به دلیل منابع نفتی و آبی منطقه در کنار فقدان حضور سازمان‌یافته دولت مرکزی، قطعا طمع داعش برای احیای تسلط سرزمینی بیشتر از دیگر نقاط است.
داعش قطعا تلاش خواهد کرد از درگیری‌های جاری میان کردها و ترکیه، استفاده کند تا بتواند جایگاه خود را در منطقه بازیابد. هیچ بعید نیست که بازگشت خطر داعش، یکی از اهداف طرح موضوع عقب‌نشینی نظامیان امریکایی از خاک سوریه باشد، تا به این بهانه ناامنی را در منطقه حفظ کنند. اما در حال حاضر خطر بازگشت خلافت ادعایی داعش، به اندازه‌ای که در میان رسانه‌های امریکایی ادعا می‌شود، جدی نیست، بلکه خطرات امنیتی بزرگ‌تری وجود دارد. واقعیت این است که نیروهای منطقه‌ای، چه در عراق و چه در سوریه، نشان داده‌اند که توان کافی برای رویارویی با خطر گروه‌های تروریستی را دارند، چه بسا حضور امریکا تاکنون خود یکی از عوامل موثر در تداوم موفقیت گروه‌های افراطی و تروریستی بوده، چرا که امریکایی‌ها همواره با بازی‌های دوگانه خود برای مدیریت تنش، باعث می‌شدند که پیروزی‌های نیروهای منطقه‌ای بر تروریسم به تاخیر بیفتد و گهگاه با هدف تقویت جایگاه تروریست‌ها به تضعیف نیروهایی می‌پردازند که با تروریسم مبارزه می‌کنند. قطعا خروج نظامیان امریکایی از منطقه، اگر واقعا اتفاق بیفتد، می‌تواند بر توان مبارزه منطقه‌ای با افراطی‌گری و تروریسم، تاثیر مثبت داشته‌باشد. قطعا اگر اتحاد در میان گروه‌های قومی و سیاسی سوریه، بدون دخالت خارجی احیا شود، توان مردم سوریه و دولت این کشور برای مقابله با مسائلی مانند بازگشت داعش تقویت خواهد شد. هر چند که پنتاگون اعلام کرده است که دستور عقب‌نشینی نیروهای امریکایی از سوریه را دریافت کرده است اما تا زمانی که تصمیم دونالد ترامپ، رییس‌جمهور امریکا محقق شود زمان زیادی لازم است. مشخص نیست این تصمیم به همین شکل اجرا شود چرا که در تشکیلات حاکم امریکا و تشکیلات دولت عمیق، با خروج نظامیان امریکایی از خاک سوریه مخالفت‌های جدی وجود دارد و شاید اساسا این اقدام عملی نشود چرا که احتمال مخالفت در کنگره با این دستور آقای ترامپ بسیار زیاد است. این تصمیم براساس نظریه کلی رییس‌جمهور امریکا است که معتقد است نباید وارد مناطقی شود که باعث هزینه‌های انسانی، اقتصادی و نظامی برای امریکا شود. او معتقد است که درگیری‌های منطقه‌ای را به مردم منطقه واگذار کنند، به ویژه آن‌هم منطقه شلوغ و پردردسری مانند سوریه. امریکای ترامپ علاقه‌مند است دامن خود را از آتش بیرون بکشد تا کشورهای منطقه خودشان به مسائل رسیدگی کنند و اگر لازم است هزینه‌ای انسانی و نظامی برای حل و فصل مسائل پرداخت شود، از سوی کشورهای درگیر و همجوار پرداخت شود. اما در مسیر اجرای این تصمیم، رویدادهای تازه‌ای در منطقه در حال بروز است. از یک‌سو ترکیه، اقدامات خود برای اشغال بخش‌هایی از خاک سوریه را آغاز کرده است و بیم آن می‌رود که از فرصت برای توسعه قلمروی آنکارا استفاده کند. رویداد دیگر این است که تصور می‌شود بر اساس برنامه‌ای که امریکایی‌ها تدارک دیده‌اند، در واکنش به شرایط موجود، شرایط برای نفوذ هرچه بیشتر کشورهای متحد عربستان سعودی در دمشق، فراهم‌تر شود. در واقع نفوذ ترکیه به خاک سوریه، بهانه‌ای شده است تا راهکارهای تازه‌ای برای احیای نفوذ متحدان منطقه‌ای امریکا در سوریه اندیشیده ‌شود، هرچند این حضور لزوما نظامی و امنیتی نیست اما در واقع با استفاده از راهکارهای جایگزین، مانند تطمیع دولت سوریه به بازگشت به اتحادیه عرب به ازای دادن امتیازهای سیاسی، بازگشایی سفارت‌خانه‌های عربی در دمشق و امثال اینها، نفوذ اقتصادی و سیاسی این کشورها را در سوریه احیا کنند. در واقع همزمانی کشیده شدن پای ترکیه به خاک سوریه با تلاش امریکا به احیای نفوذ کشورهایی که به صورت مشخص رویکرد خصمانه‌ای نسبت به سیاست‌های دولت ترکیه و در مجموع جریان‌های منشعب یا مشابه با اخوان‌المسلمین دارند، نشان از یک برنامه‌ریزی بلندمدت برای اثرگذاری بر مسائل سوریه است. این فرآیند یک رویداد ناگهانی نخواهد بود و عواقب و آثار آن در بلندمدت همچنان گریبان‌گیر سوریه خواهد بود.امریکا در سیاست‌های کلی خود مایل نیست که مناطق بحران‌زده سوریه به آرامش و ثبات برگردند چرا که نگران است ارتباط مسیر زمینی عراق و سوریه با دریای مدیترانه، به روی جمهوری اسلامی ایران باز باشد. بدون توجه به اینکه چه کسی در ایالات متحده امریکا بر سر کار باشد، نگرانی از توسعه نفوذ ایران در منطقه، یکی از اصلی‌ترین مسائل مد نظر دولت امریکا در تصمیم‌گیری‌های بلندمدتش باقی خواهد ماند. اگر ابتکار عملی که ایران به خرج داده و دعوت کرده است تا کردهای سوریه به دولت مرکزی این کشور ملحق شوند و زیر پرچم ارتش عربی سوریه بر اساس توافق‌های موجود با ترکیه به امنیت مرزهای شمالی سوریه کمک کنند، می‌تواند به ایجاد مسیر تنفسی برای آرامش و ثبات در منطقه کمک کند و اگر مسیر گفت‌وگو بر مبنای توافق دمشق و آنکارا، با مشارکت ترکیه و سوریه و کردها امکان‌پذیر شود، می‌توان از درگیری‌های بیشتر و کشتار در منطقه جلوگیری کرد.