بزرگنمايي:

پیام ویژه - شرق / « حقوق بشر عرصه معارضه دو اردوگاه » عنوان سرمقاله روزنامه شرق به قلم صالح نیکبخت است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
اعلامیه جهانی حقوق بشر که در آستانه هفتادو‌پنجمین سال تصویب آن قرار داریم، با منشور ملل متحد، سه محور حقوق مردم جهان و حکمرانی مشروع و مقبول داخلی و خارجی دولت‌ها و حفظ صلح و امنیت بین‌المللی با همکاری و اقدامات دسته‌جمعی کشورها برای جلوگیری از تهدید علیه صلح جهانی را دربر می‌گیرد. توسعه روابط دوستانه ملل بر مبنای احترام و تساوی حقوق دولت‌ها و حصول همکاری بین‌المللی در حل مسائل جهانی و پذیرش حیثیت ذاتی تمامی اعضای خانواده بشری و حقوق یکسان و ‌خدشه‌ناپذیر همه انسان‌ها، اساس آزادی و عدالت و صلح را در تمام جهان تشکیل می‌دهد.
امروز تقریبا تمام کشورهای جهان به عضویت سازمان ملل متحد درآمده و منشور ملل متحد و اعلامیه جهانی حقوق بشر را در گفتار پذیرفته‌اند. افزون بر این، اسناد بین‌المللی و منطقه‌ای و چندجانبه یا با توافق کشورهای متعدد به تصویب مجمع عمومی سازمان ملل متحد یا به تأیید آن رسیده است. این سازمان امروز چون دولتی در حوزه سرزمینی مشخص در تمام امور بین‌المللی مداخله کرده و نهادها و سازمان‌های گوناگون آن نیز مانند وزارتخانه‌ها و ارگان‌های حاکمیتی یک کشور در مسائل بین‌المللی نقش نظارتی، راهبردی و اجرائی دارند. بااین‌حال هنوز هم منشور ملل متحد و هم اعلامیه جهانی حقوق بشر، کم‌و‌بیش از سوی بسیاری از دولت‌ها یا نقض مکرر می‌شود، یا به شیوه‌های مختلف درتلاش‌اند به‌صورت ناقص به اجرا درآید. «حق وتویی» که پنج عضو دائم شورای امنیت دارند و چون شمشیر داموکلس، مانع استقرار نظم جهانی مبتنی‌بر صلح است، از همان آغاز برابری حقوق ملت‌ها را مخدوش کرده است. چنانکه کشورهای ناقض حقوق بشر که انتظار می‌رفت پس از فروپاشی اتحاد شوروی سابق تعداد آنها کاهش یابد، با وجود پیوستن بعضی از متحدان سابق شوروی به اردوگاه مدافعان حقوق بشر و آزادی‌های دموکراتیک نه‌تنها کاهش نیافته بلکه بیشتر شده است و برخی نه‌تنها اصول حقوق بشر را رعایت نمی‌کنند بلکه خود از ناقضان اصلی این حقوق هستند. چنانکه در کشور ترکیه ادعای آزادی‌خواهی و رعایت حقوق بشر گوش فلک را کر می‌کند ولی شهروندان را بر اساس نژاد و مذهب طبقه‌بندی کرده و زندان‌های این کشور مملو از روزنامه‌نگاران، کارگران، فعالان مدنی و سیاسی مخالف رئیس ‌حزب حاکم است؛ مضافا با نادیده‌گرفتن ماده 2 منشور ملل متحد (بند 3و 4) و توسل به زور خاک کشور همسایه را اشغال و در بخش وسیعی از شمال و شرق سوریه اعمال حاکمیت کرده و ترکیب جمعیت ساکنان این منطقه را تغییر داده و به‌جای ساکنان فعلی آن مردم ترک و عرب را در این مناطق اسکان می‌دهد. از طرف دیگر بسیاری از کشورهای جداشده از روسیه و نیز تعداد زیادی از کشورهای دیگر در آمریکای مرکزی و جنوبی، آسیا و آفریقا با نام و شعاری دیگر زیر پرچم روسیه و چین قرار گرفته‌اند.
تردیدی نیست‌ مقبولیت و مشروعیت داخلی و خارجی هر دولتی مشروط به رعایت حقوق بشر یعنی حقوق ملتی است که در آن اعمال حاکمیت می‌کنند. در قانون اساسی بسیاری از کشورها مفاد مواد اعلامیه جهانی درج‌ شده است ولی نه‌تنها اصول حقوق بشر رعایت نمی‌شود بلکه غالب مردم این کشورها از هیچ‌یک از آزادی‌های دموکراتیک بهره‌ای نبرده‌اند. در کشور ما نیز حقوق ملت در اصول مختلف قانون اساسی از اصل 19 تا 43 بیان شده است. بدیهی است اجرای این اصول نیز در به‌رسمیت‌شناختن برابری حقوق یکسان همه مردم نمود پیدا می‌کند. رنگ، نژاد، زبان و ... تبعیض‌پذیر نیست و همه افراد ملت یکسان در حمایت قانون هستند.
این حمایت یکسان نیز زمانی نمایان می‌شود که همه مردم از حقوق سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مساوی برخوردار باشند. شرط مقبولیت داخلی و خارجی، زدودن هرگونه تبعیض و ایجاد امکانات عادلانه برای همه مردم در همه زمینه‌های مادی و معنوی و از آن جمله تأمین همه‌جانبه حقوق مردم و ایجاد امنیت قضائی عادلانه و تساوی عموم در برابر قانون است. علاوه‌براین ایران هم منشور ملل متحد و اعلامیه جهانی حقوق بشر و ده‌ها سند بین‌المللی و منطقه‌ای چون اعلامیه حقوق بشر کنفرانس اسلامی را امضا کرده و در آن بر رعایت همین حقوق قانون اساسی ایران تأکید شده است. اما در عمل کاستی‌هایی درباره این حقوق دیده می‌شود. نباید اعلامیه جهانی حقوق بشر به عرصه تفسیر دو اردوگاه تبدیل شود. برخی آن را ابزاری در دست دولت‌های غربی بدانند و حقوق متهمان را رعایت نکنند و در مقابل، مدعیان حقوق بشر در غرب به شکل دوگانه به این منشور بنگرند و از آن بهره بگیرند. حقوق بشر برای بهترشدن این جهان برای زندگی انسان‌ها، نیازمند توجه روزافزون است.