بزرگنمايي:

پیام ویژه - اعتماد / متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست.
21 سال پیش، روزی که مامور پیشین کاگ‌ب در دوران شوروی، در سن 46 سالگی قدرت را از بوریس یلتسین مستعفی، اولین رییس‌جمهور فدراسیون روسیه تحویل گرفت تا به عنوان رییس‌جمهور موقت امور کشور را در اختیار بگیرد، کسی تصور نمی‌کرد این جوان ریزاندام دو دهه بعد به یکی از تاثیرگذارترین چهره‌های جهان تبدیل شود. از 31 دسامبر 1999 که بوریس یلتسین در سخنرانی تلویزیونی از مقام خود کناره‌گیری کرد تاکنون مسکو رهبری جز پوتین را تجربه نکرده است. پوتین بعد از برگزاری انتخابات سال 2000 به عنوان رییس‌جمهور روسیه انتخاب شد و چهار سال بعد برای دور دوم به این مقام انتخاب شد. او بر اساس قانون اساسی بعد ازپایان دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش در سال 2008 باید قدرت را ترک می‌کرد، اما این‌بار فردی وفادار به نام دیمیتری مدودف را نامزد ریاست‌جمهوری کرد. پوتین نخست‌وزیر شد، اما نخست‌وزیری که اختیاراتش به اندازه همان مقام ریاست‌جمهوری بود. سال 2012 که موعد انتخابات ریاست‌جمهوری فرا رسید، ساعت دوره ریاست‌جمهوری پوتین بر اساس قانون اساسی صفر شده ‌بود.
او دیگر نامزدی نبود که برای سومین دوره متوالی نامزد انتخابات شده ‌باشد. همزمان با این انتخابات دوره ریاست‌جمهوری روسیه هم 6‌ساله شده‌ بود، یعنی پوتین می‌توانست برای 12 سال رییس‌جمهور روسیه باقی بماند. دو سال پیش با برگزاری انتخابات سال2018ُ قطعی شد که پوتین تا سال 2024 رییس‌جمهور روسیه باقی خواهد ماند. اما بعد از آن زمان چه خواهد شد؟ به نظر می‌رسد بعد از سال 2024 هم باز قدرت در روسیه در اختیار پوتین خواهد بود چرا که ساعت ریاست‌جمهوری او بار دیگر قرار است صفر شود. با تغییرات تازه در قانون اساسی روسیه، راه برای 16 سال ریاست‌جمهوری بیشتر پوتین هموار می‌شود. کمتر از دو ماه پیش، در روزهای آغازین سال 2020 بود که ولادیمیر پوتین رییس‌جمهور روسیه برای سخنرانی سالانه‌اش در جمع مجمع فدرال روسیه، از اصلاحات در قانون اساسی سخن گفت، اصلاحاتی که از زمان اعلامش گمانه زنی‌های زیادی در مورد آینده حاکمیت او در روسیه ایجاد کرد. او از افزایش اختیارات نخست‌وزیر سخن گفت و اینکه نقش پارلمان در انتخاب اعضای کابینه روسیه افزایش پیدا کند. روسیه 17 سال بود که متن قانون اساسی پس از فروپاشی شوروی را اجرا می‌کرد، نسخه‌ای از قانون اساسی که با نظارت امریکایی‌ها نوشته‌شده‌بود و به خاطر وجود مواد متناقض در آن مورد انتقاد بود. اولین تغییرات در قانون اساسی روسیه بعد از 17 سال روز 20 ژانویه به دوما رفت و نمایندگان پارلمان که اکثرا از هواداران پوتین هستند، بدون مخالفتی کلیات آن را در شور اول پذیرفتند. اما در اصلاحات پیشنهادی پوتین خبری از حذف محدودیت دوره‌های ریاست‌جمهوری روسیه نبود. اصلاحاتی که پوتین پیشنهاد کرده‌بود، موضوعاتی کلی همچون تابعیت مقام‌های ارشد سیاسی، لزوم سابقه 25 ساله زندگی نامزد ریاست‌جمهوری در خاک روسیه و افزایش توان دوما در نظارت بر اجرای وظایف کابینه بود. بلافاصله بعد از اظهارات پوتین در مورد اصلاح قانون اساسی، دیمیتری مدودف، نخست‌وزیر از مقام خود استعفا داد تا بعد از 12 سال همکاری وفادارانه با پوتین، جای خود را به فردی کمتر شناخته‌شده به نام میخاییل میشوستین بدهد.
از همان ابتدا بسیاری اعتقاد داشتند که پیشنهاد پوتین برای اصلاح قانون اساسی، تلاشی است برای حفظ قدرت در انحصار خودش. تصور می‌شد که افزایش اختیارات دوما در انتخاب نخست‌وزیر، با این هدف انجام شده است که حتی بعد از کنار رفتن پوتین از قدرت در سال 2024ُ، او بتواند از طریق حفظ اکثریت کرسی‌های مجلس، زمام امور را در اختیار حزبش داشته‌باشد. اما روز سه‌شنبه مشخص شد که پوتین حالاها حالاها برنامه‌ای برای کناره‌گیری از قدرت ندارد. پیشنهاد اصلاح قانون اساسی 1993 فقط یک گشایش بود، هر چند پوتین خودش پیشنهاد باقی ماندنش در قدرت را مطرح نکرد، اما چند هفته بعد در مسیر بررسی قانون در دوما عاقبت این پیشنهاد هم به قانون اضافه شد. والنتینا ترشکووا، که نیم قرن پیش به عنوان اولین و جوان‌ترین زن فضانورد تاریخ به شهرت رسید و سال‌ها به عنوان یک عضو ارشد در حزب کمونیست شوروی فعالیت می‌کرد، در سن 83 سالگی، روز سه‌شنبه پیشنهادی را مطرح کرد که محدودیت دو دوره‌ای ریاست‌جمهوری فقط برای روسای جمهوری اجرا شود که بعد از تصویب اصلاحات قانون اساسی به این مقام انتخاب می‌شوند. این پیشنهاد روز چهارشنبه از سوی دوما تصویب شد و به این ترتیب، اگر قانون اساسی جدید اجرایی شود، پوتین بدون در نظر گرفتن چهار دوره ریاست‌جمهوری قبلی‌اش با لوحی سفید بار دیگر می‌تواند در انتخابات 2024 نامزد ریاست‌جمهوری شود.
نمایندگان دومای روسیه، در شور سوم بررسی لایحه اصلاح قانون اساسی به متممی در قانون اساسی روسیه رای دادند که به ولادیمیر پوتین اجازه می‌دهد بعد از پایان دوره کنونی ریاست‌جمهوری‌اش در سال 2024 برای دو دوره 6 ساله دیگر هم رییس‌جمهور این کشور باشد. این متمم تازه، سه‌شنبه شب با بحث‌هایی همراه شده‌بود. ولادیمیر پوتین شخصا در دومای روسیه حاضر شد تا به نمایندگان بگوید که شخصا مخالفتی با این متمم ندارد، اما به شرطی آن را می‌پذیرد که دیوان قانون اساسی روسیه هم آن را قبول کند. روز چهارشنبه پیشنهاد حذف محدودیت دوره‌های متوالی ریاست جمهور بدون حتی یک رای مخالف در دوما تصویب شد. 383 رای مثبت در برابر 43 رای ممتنع و بدون حتی یک مخالف، بسیار فراتر از حدنصاب لازم دوسوم آرای دوما برای پذیرش این ماده جدید قانون اساسی روسیه بود.
مصوبه روز چهارشنبه به معنای قطعی شدن ریاست‌جمهوری پوتین در بعد از سال 2024 نیست. این مصوبه بعد از تصویب در دوما باید به مجلس اعلای روسیه، شورای فدراسیون برود و لازم است که سه‌چهارم آرا را کسب کند. اصلاحات قانون اساسی همزمان به دیوان قانون اساسی خواهد رفت تا آنجا هم توسط قضات ارشد دیوان بررسی شود و لازم است که تمامی این اصلاحات در 85 پارلمان ایالتی روسیه به رای گذاشته‌ شوند و دست‌کم دوسوم از این 85 پارلمان ایالتی آن را تصویب کنند. نهایتا، پوتین قول داده است که اصلاحات را یک ماه و نیم دیگر به همه‌پرسی بگذارد. اواخر فروردین ماه مشخص خواهد شد که آیا پوتین می‌تواند برای 16 سال دیگر رییس‌جمهور روسیه باقی بماند یا نه.