بزرگنمايي:

پیام ویژه - همشهری / متن پیش رو در همشهری منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
زهرا رفیعی/ نقاط مختلفی از جنگل‌های زاگرسی کشور در یک هفته اخیر در آتش سوخته است. برپا شدن 200آتش در پهنه وسیع و صعب‌العبور زاگرسی لذت روزهای پرباران دو سال اخیر را به کام طبیعت تلخ کرد و آتش‌سوزی‌های یک هفته اخیر در عرصه‌های طبیعی حدود هزار هکتار از جنگل‌ها و مراتع کشور را به خاکستر تبدیل کرد.
به گزار ش همشهری،‌عمده دلیلی که برای آتش‌سوزی‌ها عنوان شده، «عامل انسانی» است. عامل انسانی تا پیش از این چوپانان، زنبورداران، گنج‌یابان، شکارچیان، زمین‌خواران، قاچاقچیان زغال و البته گردشگران معرفی می‌شدند که به عمد یا سهو برای بهره‌برداری از منابع طبیعی یا از روی سهل‌انگاری آتش به جان طبیعت می‌انداختند. امسال اما تعداد آتش‌سوزی‌ها به اندازه‌ای است که به گفته فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها «درصدی از این آتش‌سوزی‌ها عمدی است و دستی در کار است.»
سرهنگ علی عباس‌نژاد در گفت‌وگو با همشهری موضوع جدیدی را مطرح کرده است که تاکنون درباره آتش‌سوزی‌ جنگل‌ها از اعلام رسمی آن خودداری شده بود. به گفته فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها، شمار آتش‌سوزی‌ در جنگل‌ها افزایش غیرطبیعی یافته است. به‌عنوان مثال 2 روز قبل پس از 48ساعت، آتش‌سوزی عرصه‌های طبیعی فارس کاملا خاموش شد. ولی پیش از ترک محل، همان منطقه دوباره درگیر آتش شد. سرهنگ عباس‌نژاد افزود: از نظر ما این آتش‌سوزی‌ها مشکوک است و نهادهای امنیتی و انتظامی باید برای شناسایی عاملان آتش‌سوزی‌ها با سازمان جنگل‌ها همکاری کنند تا عوامل اصلی آتش‌سوزی‌ها شناسایی شوند. چون وضعیت از نظر ما عادی نیست و نیاز به بررسی امنیتی دارد.
این نخستین اظهارنظر رسمی از یک مقام انتظامی در سازمان جنگل‌هاست که مشخص می‌کند آتش افروخته شده در برخی نقاط جنگلی ایران که از ‌ماه گذشته شدت بیشتری یافته، هدفمند است.
سرهنگ عباس‌نژاد از شناسایی و دستگیری افرادی سخن گفته است که به آتش‌افروزی تعمدی در جنگل‌ها اقدام کرده‌اند. او می‌گوید: در برخی جنگل‌ها و عرصه‌های طبیعی که از مدتی قبل دچار آتش‌سوزی شدند نشانه‌هایی از پرتاب مواد آتش‌زا دیده شده است که این مواد برای سازمان جنگل‌ها شناخته شده نیست و باید با همکاری دستگاه‌های امنیتی این آتش‌سوزی‌ها بررسی شوند.
فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها می‌گوید: «رد تمایلات سیاسی را می‌توان در حوادث اخیر که به خاکستر شدن جنگل‌های ایران انجامیده است دنبال کرد.»
به گفته او، ایران بدخواهان زیادی دارد و احتمالا افرادی در داخل کشور با این گروه‌ها همکاری می‌کنند تا سیستم حاکمیتی را زیر سؤال ببرند.
بخش عمده‌ای از مردم نیز باور نمی‌کنند که این آتش‌سوزی‌‌ها غیر‌عمدی باشد. آنها می‌پرسند، چرا در سال‌های گذشته چنین اتفاقی نمی‌افتاد؟ آیا آتش‌سوزی‌ها منافع فرد یا گروهی را تامین می‌کند؟ ابهام آنها بر سر این است که مگر زنبوردار ، گردشگر و چوپان برای نخستین سال است که در این مناطق حضور دارند؟ برای برخی از آنها التهاب ایجاد شده بر اثر انتشار خبر آتش‌سوزی‌ها در ادامه التهاب قیمت دلار، مسکن و... پرسش ایجاد کرده است.
غرب ایران در آتش
کوه شب در بندر خمیر هرمزگان، ارتفاعات بخش جویم استان فارس، کوهستان‌های سد شاه‌قاسم یاسوج، کوه تودج در منطقه مظفری فارس، مناطق حفاظت شده دنا، لوداب یاسوج، کوه هَرم لارستان، بوزین و مره‌خیل کرمانشاه و جنگل‌های بلوط خرم‌آباد تنها بخشی از آتش‌سوزی‌های وسیعی است که در روزهای اخیر بروز پیدا کرده است.
باران‌های 2 سال اخیر، بهار سرسبزی را برای مناطق کوهستانی و دشت‌ها به ارمغان آورد. ولی بیشتر رویشگاه‌های کشور با گرم شدن هوا رطوبت‌شان نیز کم و خشک شد. در نتیجه چنین فرایند طبیعی، مراتع سبزی که حالا زرد و خشک شده‌اند مانند یک بمب ساعتی منتظر کوچک‌ترین خطای انسانی برای نابودی هستند.
سرهنگ علی عباس‌نژاد، فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها درباره آتش‌سوزی جنگل‌ها و عرصه‌های طبیعی که به‌نظر می‌رسد سر خاموش شدن ندارد، در گفت‌وگو با همشهری اعلام کرد: «آتش‌سوزی‌ها فراگیر است و 100نفر با هلی‌برد به مناطق آتش‌گرفته اعزام شده‌اند.»
به گفته او، در یک هفته گذشته 200آتش‌سوزی رخ داده است و به جز یک مورد در فارس و 2مورد در جوانرود که منطقه مین‌گذاری شده بود و بیش از 24ساعت به طول انجامید، بخش عمده آتش‌سوزی‌ها اطفا شد.
براساس اعلام فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور، وسعت آتش‌سوزی‌های یک هفته اخیر حدود هزار هکتار گزارش شده است.
بالگردها باز هم به جنگ آتش نرفتند
به رغم تلاش نیروهای محیط‌زیست، منابع طبیعی و مردم محلی، وزش باد شدید و وسعت حریق در مناطق صعب‌العبور، مهار آتش‌سوزی‌ جنگل‌ها و عرصه‌های طبیعی این مناطق را دشوار کرد. بالگردهایی که در سال‌های اخیر با کوچکترین گزارش آتش‌سوزی به سمت مناطق آتش گرفته پرواز می‌کردند، امسال به‌دلیل بدهی انباشته هزینه‌های سوخت، تنها به هلی‌برد تعداد اندکی از افراد راضی می‌شدند. با گسترش آتش‌سوزی در منطقه حفاظت شده خاییز و انتشار گزارش‌های متعدد میزان خسارات ناشی از آتش‌سوزی در بلوط‌زارهای خاییز در روزنامه همشهری، بخشی از بدهی 30میلیارد تومانی مرتبط با اطفای حریق جنگل‌ها به وزارت دفاع پرداخت شد. اما از آن زمان تاکنون به اعتقاد سرهنگ علی عباس‌نژاد، فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها، «هماهنگی‌ها هنوز به حد مطلوب نرسیده است.»
او در این‌باره می‌گوید: «با وجود آنکه دستور پرداخت اعتبار صادر شده است، در آتش‌سوزی استان فارس که از دیروز شروع شد، فقط یک بالگرد برای یک‌بار هلی‌برد نفرات در اختیار یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها قرار داده شد و هنوز به آن انسجامی که در سال‌های گذشته وجود داشت نرسیده‌ایم.»
به گفته او، یک شرکت ایرانی که سبد حمل آب تولید می‌کند، اعلام کرده است که می‌تواند تنها 2 سبد در هفته تولید کند و به همین دلیل ، وزارت دفاع و سازمان جنگل‌ها همزمان از اعتبار موجود برای خرید تجهیزات هزینه می‌کنند. چندین نفر تاکنون به اتهام ایجاد آتش‌سوزی تعمدی در جنگل‌ها و مراتع کشور بازداشت شده‌اند و پرونده این آتش‌سوزی‌ها از طریق مراجع قضایی در حال پیگیری است.
1700هکتار اراضی حفاظت شده خاکستر شد
سرهنگ جمشید محبت‌خانی، رئیس یگان حفاظت سازمان حفاظت محیط‌زیست اما در گفت‌وگو با همشهری به حجم آتش‌سوزی در اراضی حفاظت شده کشور از ابتدای سال تاکنون اشاره کرد و گفت: از ابتدای سال تاکنون 1700هکتار از اراضی حفاظت شده در آتش سوخته و بیشترین فراوانی آتش‌سوزی‌ها در تهران، کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد گزارش شده است. اکنون اما نگرانی ما در ادامه تابستان با گرم شدن هوا، وقوع آتش‌سوزی در پارک ملی گلستان است که در سال‌جاری پوشش گیاهی خوبی دارد.
آتش‌سوزی اخیر در پارک پردیسان تهران که مقر سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور در آن قرار دارد، ناشی از تکه زغالی بود که یک خانواده برای پخت غذا از آن استفاده کرده بودند.90درصد آتش‌سوزی‌ها به گفته فرمانده یگان حفاظت محیط‌زیست، سهوی و از سر ناآگاهی در طبیعت کشور رخ می‌دهد. فرمانده یگان حفاظت محیط‌زیست اما به رغم آتش‌سوزی‌های متعدد ایجادشده در جنگل‌ها و عرصه‌های طبیعی ایران معتقد است: «امسال تعداد آتش‌سوزی‌ها در کل کشور چندان چشمگیر نیست».
او از مردم خواسته است هرگونه آتش‌سوزی به‌خصوص آتش‌سوزی‌های تعمدی در عرصه‌های طبیعی را حداقل به پلیس 110اطلاع دهند. غذا را در خانه طبخ و گرم کنند و از برپا کردن آتش برای طبخ غذا در عرصه‌های طبیعی و ملی و بردن زغال به طبیعت کشور جدا خودداری کنند. فرمانده یگان حفاظت سازمان حفاظت محیط‌زیست همچنین از مردم خواسته است از رها کردن زباله در طبیعت به‌شدت پرهیز کنند.