بزرگنمايي:

پیام ویژه - صبح نو / متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
شورای امنیت سازمان ملل روز گذشته برای ارائه گزارش 6 ماهه درباره اجرای قطعنامه 2231 این شورا در ارتباط با توافق هسته‌ای ایران (برجام) تشکیل جلسه داد، جلسه ای که محمد جواد ظریف و مایک پمپئو، وزرای خارجه ایران و آمریکا هم در آن به صورت مجازی صحبت کردند. این جلسه همزمان با فشار آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران برگزار می‌شد که بر اساس زمان‌بندی تعیین‌شده از سوی شورای امنیت، مهر ماه امسال به پایان می‌رسد. سازمان ملل 13 سال پیش به بهانه برنامه هسته‌ای ایران خرید و فروش تسلیحات متعارف را برای ایران ممنوع کرد. قطعنامه 2231 شورای امنیت که بعد از توافق برجام تصویب شد پیش‌بینی کرد که این تحریم باید حداکثر پنج سال پس از پذیرش توافق هسته‌ای پایان یابد.
آمریکا همزمان با نزدیک شدن زمان لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران براساس توافق هسته ای، اقدام‌های خود برای تمدید مجدد این تحریم‌ها را تشدید کرده است. «واشنگتن»، چندی پیش پیش نویس قطعنامه تمدید تحریم نامحدود تسلیحاتی ایران را به شورای امنیت ارائه کرد که با مخالفت جدی چین و روسیه مواجه شد. «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا نیز در این باره اخیرا عنوان کرد: «ما به همه کشورهای عضو شورای امنیت تأکید کرده‌ایم که تحریم‌های تسلیحاتی ایران باید تمدید شوند. این مساله فقط به امنیت آمریکا مربوط نیست، بلکه به امنیت اروپا هم مربوط می‌شود.»
از سوی دیگر «برایان هوک»، نماینده آمریکا در امور ایران با هدف تلاش برای متقاعد ساختن کشور‌های مختلف برای حمایت از تمدید تحریم تسلیحاتی ایران به غرب آسیا سفر کرد تا موافقت کشور‌های این منطقه را برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران جلب کرده و از آن به عنوان ابزار فشاری بر شورای امنیت استفاده کند.
انزوای آمریکا
حال اما فضای جلسه شورای امنیت برخلاف آن چیزی بود که آمریکا خیال می کرد و جو حاکم بر سازمان ملل محکومیت خروج آمریکا از برجام بود. علاوه بر حمایت تمام قد چین و روسیه از ایران، حتی کشورهای اروپایی ضمن آنکه بعضا مواضع دوگانه داشتند اما از پیش نویس قطعنامه آمریکا علیه ایران حمایت نکردند. و اینطور
پیش‌بینی می شد که شاید قطعنامه آمریکا برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران 9 رای هم نیاورد که نیازی به وتوی چین و روسیه باشد.
امید بعدی آمریکا مکانیسم ماشه بود که استفاده از این سازوکار علیه ایران نیز توسط دیگر طرف های برجامی با مخالفت روبه‌رو شده است و نماینده های کشورهای اروپایی در سازمان ملل نیز مخالفت خود را با آن به طور صریح بیان کردند.
سازمان ملل: آمریکا تحریم‌ها را رفع کند
در ابتدای این نشست «رزماری دیکارلو»، معاون دبیر کل سازمان ملل ضمن ابراز تأسف از خروج آمریکا از برجام، خواستار بازگشت ایران به اجرای کامل تعهداتش شد.وی گفت: «دبیر کل سازمان ملل متحد خواستار رفع تحریم‌هایی شده که پاسخ ایران به بیماری کووید-19 را دشوار می‌کند.» دی‌کارلو اضافه کرد: «ما همچنین از گام‌هایی که ایران در واکنش به خروج آمریکا از برجام برداشته هم نگرانیم. در نتیجه این اقدامات، ایران از محدوده‌های تعیین‌شده در برجام در خصوص غنی‌سازی اورانیوم و ذخایر آب سنگین فراتر رفته است. ایران همچنین محدودیت‌های وضع‌شده علیه برنامه تحقیق و توسعه هسته‌ای را زیر پا گذاشته است.» سخنران بعدی در نشست مجازی شورای امنیت درباره موضوع برجام، نماینده اتحادیه اروپا بود. نماینده اروپا در این نشست گفت: گسترش تسلیحات هسته ای همچنان تهدید جهانی است و باید به این چالش ها فکر کنیم.او با ادعای اینکه برجام ایران را مهار کرد، تاکید کرد: از دست دادن برجام به معنای از دست دادن پروتکل الحاقی و دسترسی آژانس اتمی است.
پمپئو و تکرار ادعاهای واهی علیه ایران
مایک پمپئو، در نشست شورای امنیت با موضوع اجرای قطعنامه 2231 مدعی شد که ایران درخواست آمریکا برای کمک در زمینه مبارزه با ویروس کرونا را رد کرده است. پمپئو در ادامه به موضوع اتمام محدودیت‌های تسلیحاتی علیه ایران در اکتبر پرداخت و گفت: «ایران [در صورت اتمام محدودیت‌های تسلیحاتی] قادر به خرید و فروش سلاح خواهد بود. »
دفاع چین از ایران
نماینده چین با انتقاد از سیاسی شدن برجام، کاهش تعهدات ایران در برجام را واکنشی به اقدامات یکجانبه آمریکا و گزارش اخیر دبیر کل را دلیلی برای حفظ برجام عنوان کرد و خواستار پرهیز از اظهارات تنش زا شد و افزود: چین موافق است که گزارش‌ها باید بی‌طرفانه، جامع و متعادل باشد. در چارچوب شرایط فعلی، شورای امنیت و دبیرخانه باید به وظیفه خود درباره پایبندی ایران به برجام عمل کند. نماینده چین درباره فعالیت‌های موشکی ایران نیز گفت: ایران نشان داده که فعالیت‌هایش صلح آمیز است و شورای امنیت باید به وظایف خود برای پاسداری از قوانین بین‌المللی و دیپلماسی چندجانبه عمل کند. چین نمی تواند اجازه دهد که برنامه هسته ای ایران باردیگر به گذشته بازگردد.
مخالفت آلمان و فرانسه با استفاده آمریکا از «مکانیسم ماشه»
نماینده آلمان نیز در نشست شورای امنیت با موضوع اجرای قطعنامه 2231 شورای امنیت در خصوص توافق هسته‌ای ایران، مخالفت کشورش را در استفاده آمریکا از ساز و کار حل و فصل اختلافات در برجام برای بازگرداندن تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران اعلام کرد. نماینده آلمان، همچنین نسبت به خروج آمریکا از برجام ابراز تاسف کرد و گفت: آمریکا با این کار در واقع قانون بین المللی را نقض کرد. با این حال نماینده آلمان مدعی نقض منشور سازمان ملل و مسائل حقوق بشری از سوی ایران شد و گفت: ایران نه تنها اسرائیل را به رسمیت نمی شناسد، بلکه روی موشک های ایران، مرگ بر اسرائیل نوشته شده است. نماینده فرانسه نیز ازاقدامات یکجانبه برای وضع تحریم ها علیه ایران انتقاد کرد و گفت: در کنار لندن و برلین معتقدیم هرگونه اقدامی برای فعال کردن مکانیسم ماشه به صورت یکجانبه خطرناک است و از آن حمایتنمی کنیم. دیپلمات ارشد فرانسه در شورای امنیت همچنین افزود: تا امروز هنوز هیچ جایگزین جدی برای برجام وجود ندارد و باید رویکردی چندجانبه داشته باشیم و به توافقی برسیم که همه جوانب مربوط به ایران در آن لحاظ شود.
روسیه: هدف آمریکا تغییر نظام ایران است
نوبت به واسیلی نبنزیا، نماینده روسیه در نشست شورای امنیت رسید. او در آغاز این سخنرانی از اینکه «مایک پمپئو»، وزیر خارجه آمریکا این نشست مجازی را ترک کرده، انتقاد کرد. نبنزیا گفت: «می‌خواستم از مشارکت وزیر خارجه آمریکا هم تشکر کنم ولی ایشان در جمع ما نیستند. می‌دانم که برنامه شلوغی دارند ولی ایشان نخواستند که به حرف‌های شورا گوش دهند. اما بیشتر از آن، از این بابت متأسفم که در اظهارات ایشان-حداقل من- یک کلمه از همکاری و گفت‌وگو نشنیدم.» او گفت: «آمریکا در اعمال تحریم‌های یکجانبه به نظر سایر کشورها، بی‌‌اعتنایی می‌کند. ما با نگرانی تحولات مربوط به سیاست فشار حداکثری علیه ایران که عبارت بهتر برای آن سیاست خفگی حداکثری است را دنبال می‌کنیم.»
او در ادامه گفت: «ایران از همه جهات تحت فشار قرار گرفته است. هدف، تغییر نظام این کشور یا ایجاد وضعیتی است که ایران به معنای واقعی کلمه قادر به نفس کشیدن نباشد. این مثل گذاشتن زانو روی گردن کسی است. این بحران را ایالات متحده ایجاد کرده است».
در نهایت نوبت به سخنرانی وزیرخارجه کشورمان رسید. ظریف گفت: «در صورت وقوع چنین سناریویی، گزینه‌های ایران که در حال حاضر هم به طرف‌های برجام اطلاع‌رسانی شده، قاطع خواهد بود و مسوولیت کامل آن به عهده ایالات متحده یا هر طرف دیگری خواهد بود که به آن کمک کند یا در برابر رفتار غیرقانونی این کشور مماشات به خرج دهد.» وزیر خارجه ایران در بخش دیگری از اظهاراتش گفت: «چارچوب زمانی تعیین‌شده برای لغو ممنوعیت‌های تسلیحاتی علیه ایران جزو اجزای جدانشدنی توافقی است که مشارکت‌کنندگان برجام را قادر به رسیدن به توافق بر سر این برنامه و قطعنامه 2231 کرد.» ظریف گفت: «هر گونه تلاش برای تغییر یا اصلاح این چارچوب زمانی مورد توافق در حکم تضعیف اجرای قطعنامه 2231 در تمامیت آن است. این شورا نباید اجازه بدهد یک کشور از این فرایند سوءاستفاده کند». وی با انتقاد از رفتار اروپایی ها گفت:« پاسخ اروپایی‌ها به خویشتنداری راهبردی ما، پایبندی بیش‌از‌حد آنها به فشار حداکثری آمریکا بوده است. با وجود تمام این مسائل، اقدامات جبرانی ما تا امروز هیچ تاثیری در نظارت و راستی آزمایی آژانس درباره برنامه صلح آمیز هسته‌ای‌مان نداشته است». رای‌گیری درباره تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران در جلسه شب گذشته شورای امنیت بستگی به نظر دبیرکل سازمان ملل، آمریکا و رییس شورای امنیت داشت که با توجه به جو حاکم بر نشست علیه آمریکا، این کشور رای‌گیری درباره این قطعنامه ضدایرانی را به تعویق انداخت.
سیدعباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در گفت‌و‌گو با خبرنگار «صبح نو»، با اشاره به جلسه شامگاه سه شنبه شورای امنیت و نتیجه آن گفت: این یک پیروزی حقوقی و سیاسی برای جمهوری اسلامی ایران در قبال تلاش های آمریکا برای اعمال فشار روی ایران بود. وی افزود: آمریکا و متحدین اروپایی آن، در مقابل استحکام منطق و مواضع جمهوری اسلامی ایران آچمز شدند. موسوی در پاسخ به این سوال که آیا پروژه تمدید تحریم تسلیحاتی ایران از سوی آمریکا پایان گرفت و شکست خورد، گفت: عملا اینطور است. آمریکا اگر بخواهد ادامه بدهد، بی آبرویی بیشتری برای خودش خواهد بود.