بزرگنمايي:

پیام ویژه - خراسان /تخم مرغ به عنوان یکی از آخرین پناهگاه های اقشار کم بضاعت برای تامین پروتئین، این روزها با جهش قیمت مواجه شده است. به طوری که به گزارش اقتصاد نیوز، در حدود یک هفته گذشته، نرخ آن از حدود شانه ای 20 هزار تومان به 38 هزار تومان رسیده است. این در حالی است که تخم مرغ از جمله کالاهایی است که70 درصد نهاده های آن یعنی خوراک مرغ از خارج و با ارز دولتی وارد می شوند و به نظر می رسد ناکارایی سازوکار حمایت از کالاهای اساسی با تخصیص ارز یارانه ای یک بار دیگر خود را نشان داده است. در این زمینه فعالان بازار از مدیریت نامناسب توزیع نهاده ها و حتی رانت های موجود در این میان سخن گفته اند.
صورت مسئله: کمبود و گرانی نهاده ها
در این زمینه خبرگزاری صدا و سیما 24 شهریور به نقل از رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغ تخم گذار، گفته است: در دو ماه گذشته قیمت نهاده‌ها افزایش چند برابری داشته و علت افزایش روزانه قیمت تخم مرغ در بازار ناشی از چالش‌های تامین نهاده‌ها ست. به گفته نبی پور، سویا در بازار آزاد با قیمت 13 هزار و 500 تومان عرضه می‌شود درحالی که قیمت مصوب آن دو هزار و 450 تومان است، همچنین ذرت در بازار آزاد به سه هزار و 650 تومان رسیده درحالی که قیمت مصوب آن هزار و 500 تومان است. وی نقش صادرات در گرانی تخم مرغ را رد می کند و به وعده های عمل نشده چهارماهه در خصوص تامین نهاده ها اشاره می کند و می افزاید: خریدهایی که از بازار آزاد و با چند برابر قیمت انجام می‌شود طی چند ساعت به دست مرغدار می‌رسد، اما خریدهای دولتی برای رسیدن به دست مرغداران زمان چندماهه می‌برد.
باز هم ردپایی از فساد ارز 4200 تومانی
به گزارش خبرگزاری مهر، قائم مقام نظام صنفی کشاورزی، به لایه ای دیگر از ماجرا اشاره کرده است. رهنمایی می گوید: «با تخصیص ارز 4200 تومانی برای واردات نهاده‌های دامی، یک حلقه فساد شکل گرفته و بسیاری از این وضعیت سوءاستفاده می‌کنند.» این موضوع را نبی پور نیز به نوعی تایید می کند. به گزارش تسنیم، وی گفت: از 4 میلیون و 20 هزار تن ذرت و سویای وارد شده، یک میلیون و 500 هزار تن آن به صورت رانتی به کارخانه های گلوکز و فروکتوز داده شده و این موضوع به صراحت در جلسه روز چهارشنبه (گذشته) ستاد تنظیم بازار نیز مطرح شده است. این ها همه در حالی است که خبرگزاری فارس نیز 28 مرداد به طور مفصل به ابعاد فساد در این باره پرداخته است. به گفته شالچیان مدیر عامل شرکت بازرگانی تعاونی های کشاورزی، حدود 1000 میلیارد تومان در انحصار یک واردکننده خاص است و دیگران امکان ورود ندارند. سلطانی سروستانی مدیر عامل اتحادیه دامداران نیز گفته است سال گذشته 15 میلیون تن نهاده با ارز 4200 تومانی وارد کشور شد در حالی که سهم اتحادیه از این واردات تنها 2درصد بود. این در حالی است که بیش از 90 درصد دام کشور در حوزه اتحادیه دامداران مدیریت می‌شود. گزارش فارس همچنین حاکی از این است که طبق اظهارات برخی از مرغداران، محموله‌های نهاده‌ها که از گمرک ترخیص می‌شود تا رسیدن به مقصد اصلی 4 بار خرید و فروش می‌شود. این نوع خرید و فروش تحت عنوان (روباری) مرسوم شده است. یعنی دلالان و واسطه‌ها محموله‌ها را در بین راه خریداری و در انبارهای خود ذخیره می‌کنند و موقعی که بازار تشنه است به چندین برابر قیمت می‌فروشند.
تغییر اولویت ارز نهاده های دامی به تولیدکنندگان
در هر حال، با این شرایط، کمیته ارزی تصمیم جدیدی در خصوص تامین ارز نهاده های دامی گرفته است. به گفته قدیری رئیس انجمن صنایع خوراک دام و طیور، قرار بر این شده که از این پس اولویت تأمین و تخصیص ارز با واحدهای تولیدکننده خوراک دام و زنجیره‌های تولید، مرغداران و دامداران بر اساس پروانه ظرفیت و بهره برداری باشد و پس از آن تخصیص ارز به شرکت های واردکننده و تجاری به ترتیب تاریخ ثبت سفارش تعلق گیرد.