بزرگنمايي:

پیام ویژه - ابتکار /متن پیش رو در ابتکار منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
در فاصله 9 ماه مانده به انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوریی در خرداد 1400، در میانه همه گمانه‌زنی‌ها درباره شیوه حضور و کاندیداهای احتمالی جریان‌های سیاسی، دو مساله اساسی در فضای سیاسی امروز ایران مطرح است؛ یکی طرح اصلاح انتخابات ریاست جمهوری در مجلس یازدهم در حال بررسی است و دیگری موضوع مشارکت در انتخابات که با توجه به میزان مشارکت بسیار پایین مرحله اول و دوم انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی، باعث جلب توجه شده است. اما آیا این دو مقوله با یکدیگر نسبتی هم دارند؟ یعنی خوب یا بد بودن قانون انتخابات، می‌تواند در میزان مشارکت مردم موثر باشد؟
یک نماینده سابق مجلس دراین‫باره گفت: ما به دلیل مشکلات اقتصادی و فشارهای خارجی به مشارکت بالای مردم در سال 1400 نیاز داریم، اما طرح مجلس برای قانون انتخابات بیشتر از اینکه چنین انتظاراتی را برآورده کند، تاثیرات دیگری برجا می‌گذارد. محمدرضا بادامچی در گفت‌وگو با ایسنا، در پاسخ به این پرسش که الزامات حضور اکثریت در انتخابات ریاست جمهوریی آینده چیست و جناح‌ها با ارائه چه برنامه‌هایی به این زمینه وارد شوند، اظهار کرد: قبل از اینکه گروه‌ها برنامه اعلام کنند باید دید حاکمیت برای مشارکت حداکثری مردم چه شرایطی را در نظر دارد. مثلاً درمورد انتخابات مجلس یازدهم دیدیم که مشارکت مانند دوره گذشته نبود و نمایندگان با آرای کمتر به نسبت دوره قبلی وارد مجلس شدند. وی با تاکید بر اینکه الان هم باید از سوی حاکمیت تمهیداتی اندیشیده شود که شاهد مشارکت بالاتری در انتخابات ریاست جمهوری شاهد باشیم، گفت: اگر طرحی که الان در مجلس برای انتخابات ریاست جمهوریی در حال بررسی است به نتیجه برسد، تصور می‌کنم محدودیت‌هایی که در آن قائل می‌شوند کمکی به مشارکت حداکثری نخواهد کرد. این نماینده سابق مجلس با بیان اینکه اگر این طرح اصلاح شود، آنگاه می‌توان به شکلی دیگری به انتخابات آینده نگریست، تصریح کرد: طرح فعلی بیشتر از اینکه کمکی به بهبود امر مشارکت باشد،محدودیت‌زاست؛ اینکه از کاندیداهای ریاست جمهوری درخواست شود برنامه‌های خود را به شورای نگهبان ارائه دهند، امری عجیب است و بیشتر موجب سرخوردگی می‌شود.
بادامچی در پاسخ به این پرسش که تاثیر تصویب احتمالی این طرح به شکل فعلی بر مشارکت مردم چیست، گفت: این دستورالعمل‌ها مردم را دربرابر امر انتخابات و چگونگی مواجه با آن راهنمایی می‌کند، به خصوص که مردم ما اینطور نیستند که چنین دستوراتی را بپذیرند پس به نظر می‌رسد این کارها چندان برای حضور مردم مشوق نخواهد بود. این نماینده سابق مجلس تصریح کرد: موانع ثبت‌نام کاندیداها وقتی زیاد شود علاقه مردم به حضور را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد. بنابراین تصور می‌کنم طرح ریاست جمهوریی باید واقعاً اصلاح و از محدودیت‌هایی که در آن به وجود آمده، رها شود. وی در پایان با بیان اینکه محدودیت‌های طرح فعلی مجلس باعث می‌شود برخی افراد سرشناس از کاندیداتوری منصرف شوند، یادآور شد: این درحالی است که ما به دلیل مشکلات داخلی اقتصادی و نیز فشارهای خارجی به مشارکت بالای مردم نیاز داریم، اما این طرح بیشتر از اینکه سبب شود چنین انتظاراتی برآورده شوند، به شکل دیگری تاثیر خواهد گذاشت.
طرح مجلس تهدید جمهوریت است
از سوی دیگر اما رئیس شورای سیاسی حزب اسلامی کار با انتقاد از بررسی لایحه اصلاح قانون انتخابات در مجلس اظهار کرد: مجلس یازدهم در حال افتادن در مسیر اشتباهی است که هم خود و هم مردم را دچار هزینه‌های فراوان خواهد کرد. محمد نیشابوری در گفت‫وگو با ایسنا، اظهار کرد: انگیزه اصلاح قانون انتخابات توسط نمایندگان مجلس یازدهم که با شعار ارتقای سطح معیشت و آن هم با رای حداقلی روی صندلی‌های بهارستان جلوس کرده‌اند؛ جز تهدید جمهوریت نظام و به فراموشی سپردن یکی از اساسی‌ترین اصول انقلاب اسلامی نیست. وی دامه داد: اگر این شیوه حکومت‌داری قرار بود انتخاب شود، پس چه نیازی به آن همه جدال در شورای موسسان قانون اساسی بود. همه سخن امام راحل و تاکید ایشان بر جمهوریت و اسلامیت هم راستا بودن این دو اصل اساسی نظام انتخابی در ایران بود.
این فعال سیاسی گفت: در طول بیش از 40 سال گذشته در این کشور دو بار رفراندوم برگزار در هر دوبار اصل جمهوریت هم شان اسلامیت نظام دیده شد؛ چراکه جمهوریت هم از درون اصول مترقی دین مبین اسلام به راحتی قابل حصول است. اینکه برخی آقایان به انکار این اصل می‌پردازند از روحیه خودرای بودن آنان بر می‌خیزد. عضو شورای مرکزی حزب اسلامی کار تصریح کرد: مردم ایران برای هر دو اصل فوق در برابر دشمنان این سرزمین چه در مبارزه علیه رژیم پهلوی و چه دوران دفاع مقدس و اکنون، راست قامت ایستادند و همچنان بر اصول خود پافشاری می‌کنند. وی افزود: اگر بهانه طراحان این طرح دمیدن روح جدید و کاربردی‌تر شدن پیکره نظام اجرایی کشور است بهتر آن خواهد بود که برخی از حامیان همین آقایان پایشان را از کار اجرایی و اقتصادی بیرون بکشند تا ببینیم آیا باز هم دولت‌ها ناکارآمد خواهند بود. نیشابوری مدعی شد: وقتی برخی از همین نمایندگان مجالس گذشته و چه بسا فعلی با تهدید و ارعاب وزرا و کابینه درپی گرفتن امتیازات اقتصادی و سیاسی هستند، معلوم است که دولت‫ها ناکارآمد می‫شوند و از برنامه‌ها و وعده‌های انتخاباتی منحرف. سخنگو و رئیس شورای سیاسی حزب اسلامی کار گفت: راه کارآمدی دولت ها حزبی شدن آن و عدم دخالت سایر قوا و نهادهای خارج از حوزه اجرا در امور اجرایی است.از سوی دیگر اجازه حضور همه سلایق و افکار برای اداره کشور و نیز عدم محروم کردن رجال متنفذ و پاکدست برای حضور در عرصه رقابت‌های انتخاباتی است. وی تصریح کرد: به نظر من مجلس یازدهم در حال افتادن در مسیر اشتباهی است که هم خود و هم مردم را دچار هزینه‌های فراوان خواهد کرد.
طرح اصلاح انتخابات ریاست‌جمهوری به حق انتخاب مردم نگاه سلبی دارد
همچنین قائم مقام حزب اتحاد ملت ایران اسلامی، طرح اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری را رویکرد سلبی مجلس در قبال حق انتخاب مردم عنوان کرد و گفت: بسیاری از کارشناسان با این طرح مخالفند چون آن را در جهت کاهش حق انتخاب مردم قلمداد می‌کنند. آذر منصوری در گفت‌وگو با ایرنا در این باره، اظهار کرد: بخش عمده طرح در حال بررسی در مجلس شورای اسلامی بر ماده 35 قانون انتخابات و معطوف به واجدان شرایط نامزدی انتخابات ریاست جمهوری است. مجلس با این طرح، بجای تقویت جمهوریت، رویکرد سلبی را در قبال حق انتخاب مردم پیگیری می‌کند. قائم مقام حزب اتحاد ملت ایران اسلامی افزود: علاوه بر اصلاح‌طلبان، تعداد زیادی از کارشناسان و فعالان غیراصلاح‌طلب با این طرح مخالفند و آن را در جهت کاهش حق انتخاب مردم قلمداد می‌کنند. فصل سوم قانون اساسی بر حقوق ملت تاکید دارد و اساس این اصل از مبانی شکل‌گیری انقلاب اسلامی و استقرار نظام جمهوری اسلامی است. منصوری، تفاسیر از اصطلاح رجل سیاسی در انتخابات گذشته ریاست جمهوری را مانع از حضور زنان در انتخابات و محدود کردن دایره انتخاب مردم توصیف کرد. این فعال اصلاح‌طلب درباره تعیین نامزد برای انتخابات ریاست جمهوری خاطرنشان کرد: اشکال اصلی به فقدان نظام حزبی در کشور برمی‌گردد که بحث مفصلی دارد. اگر امکان کار حزبی در کشور فراهم می‌شد مردم حزب را می‌شناختند و به برنامه‌ها و کارنامه احزاب رای می‌دادند.