چاپ

پیام ویژه-گاندو سریال پر حاشیه‌ای بود که به قرائت گروهی از کارشناسان سیاسی و رسانه‌ای در راستای تخریب دولت و چهره محمدجواد ظریف ساخته شد و نارضایتی‌ها از آن به حدی بود که حتی برخی مقامات کشوری نیز بدان واکنش نشان دادند. با این حال در میانه‌های تیرماه بیانیه‌ای به امضای 155 تن از نمایندگان بدون نام نماینده در حمایت از گاندو منتشر شد که ابهاماتی را بر انگیخت؛ چرا که اخیرا بسیاری از نمایندگان نسبت به امضای این بیانیه ابراز بی‌اطلاعی کرده و آن را حرکت نادرستی دانسته‌اند. لذا با احتساب مجموع مسائل می‌توان دریافت که عدد 155 در حمایت از سریال گاندو چندان واقعی نبوده و عدد واقعی بسیار کمتر از اینهاست.

ابهام در تعداد امضاکنندگان بیانیه

در حالی که در جلسه علنی روز دوشنبه 24 تیرماه مجلس، از سوی هیات رئیسه اعلام شد 155 نماینده بیانیه‌ای در تقدیر از عوامل «سریال گاندو» امضا کرده‌اند، یکشنبه و پس از انتشار مشروح مذاکرات مجلس مشخص شد نه تنها عدد 155 حقیقت ندارد که این تعداد کمتر از نیمی از نمایندگان است. ایرنا نوشت، گاندو سریالی با محتوای محرمانه امنیتی بود که از زمان پخش در صداوسیما واکنش‌های فراوانی را برانگیخت. اجزای مختلف دولت و خصوصا وزارت امورخارجه از تخریب چهره دستگاه دیپلماسی در این سریال و قلب واقعیات اعتراض داشتند، اما از سوی دیگر مخالفان اصولگرای دولت که عمدتا وابسته یا منتسب به جبهه پایداری هستند، دست به ترویج محتوا و تشویق دست‌اندرکاران آن زدند. در این میان آن چه که تعجب برانگیز می‌نمود، تعداد امضاکنندگان این بیانیه بود. طبق عرف مجلس این تعداد امضا در پای بیانیه‌ای، نشان‌دهنده اجماعی نسبی میان نمایندگان مجلس در خصوص موضوع بیانیه است. اما با توجه به مواضع و رویکرد ادعایی بسیاری از نمایندگان مجلس تا پیش از طرح مساله گاندو، به نظر می‌آمد که اکثریت نمایندگان مجلس را اگر نتوان از حامیان دستگاه دیپلماسی کشور دانست، لااقل جزو دسته مخالفان آن هم نبوده‌اند و نمایندگان مخالف مشی دولت روحانی در سیاست خارجی، یک اقلیت محدود از مجلس دهم تشکیل داده‌اند، اما با انتشار این بیانیه و اعلام عدد 155 از سوی امیرآبادی فراهانی که خود نیز یکی از منتقدان جدی عملکرد وزیر امورخارجه است، علامت سوال‌های زیادی را ایجاد کرد. این سوالات اما زمانی رنگ ابهام به خود گرفت که اسامی امضاکنندگان این بیانیه اعلام نشد! انتظار می‌رفت از میان سه فراکسیون اصلی مجلس، یعنی «فراکسیون مستقلین ولایی» که اصولگرایان معتدل با محوریت علی لاریجانی در آن جمع شده اند، «فراکسیون ولایی» که شامل اصولگرایانی که عمدتا به تندروی معروف هستند و «فراکسیون امید» که از اصلاح‌طلبان و اعتدال‌گرایانی تحت رهبری محمدرضا عارف تشکیل شده، قاطبه امضاکنندگان چنین بیانیه‌ای از اعضای دو فراکسیون منتسب به اصولگرایان باشند. اما در اظهارات برخی چهره‌های شاخص فراکسیون مستقلین آن‌ها نه تنها ادعا کردند این بیانیه را امضا نکرده‌اند، که منتقد چنین کاری نیز بودند. زمانی که تعدادی از چهره‌های برجسته اصولگرایان مجلس هم جزو امضا کنندگان بیانیه نباشند، ابهام درباره عدد 155 بیشتر می‌شود.

ماده 114 ابهامات را روشن می‌کند؟

مطابق ماده؛ 114 آیین‌نامه داخلی مجلس اگر تعداد امضای بیانیه‌های نمایندگان «حداقل بیش از نصف مجموع نمایندگان» باشد، متن بیانیه بدون ذکر اسامی نمایندگان در پایان جلسه علنی قرائت و اسامی نمایندگان امضا کننده در مشروح مذاکرات چاپ می‌شود. پس بنابراین اگر بیانیه‌ای حداقل 146 امضا داشته باشد، اسامی امضاکنندگانش در متن مشروح مذاکرات مجلس منتشر خواهد شد، به همین دلیل چشم انتظار انتشار روزنامه رسمی حاوی مشروح مذاکرات جلسه علنی 24 تیرماه مجلس ماندیم، تا بالاخره از این طریق راهکاری برای رفع ابهامات ایجاد شده و یافتن پاسخ سوالات مربوط به این بیانیه پرحاشیه پیدا شود. سرانجام پس از تاخیر زیاد، مشروح مذاکرات منتشر شد و ظاهرا انتظار برای مشاهده اسامی نمایندگان امضاکننده بیانیه تقدیر از عوامل ساخت مجموعه تلویزیونی گاندو به پایان رسیده بود، اما نه تنها چنین اتفاقی رخ نداد که علامت‌های سوال چند برابر و پررنگ‌تر شد و ابهامات بسیار جدی درباره نحوه عملکرد هیات رئیسه و نمایندگان مجلس ایجاد گردید. در صفحه 19 شماره 21665 روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران، مشروح مذاکرات حول قرائت بیانیه تقدیر از عوامل سریال گاندو و متن کامل آن ذکر شده است، اما برخلاف انتظار خبری از اسامی امضا کنندگان نیست! در پاورقی همین صفحه علت عدم انتشار اسامی اینگونه اعلام شده است؛ «بر اساس ماده 114 آیین‌نامه داخلی مجلس به دلیل به حد نصاب نرسیدن تعداد امضاها، اسامی امضا کنندگان در مشروح مذاکرات درج نمی‌گردد.» این ادعا در حالی درج شده است که در مشروح مذاکرات جلسه علنی ثبت شده است؛ احمد امیرآبادی فراهانی صراحتا تعداد امضا کنندگان بیانیه را عدد دقیق 155 اعلام کرده است. عدد 155 نیز 10 نفر بیش از حدنصاب تعیین شده در ماده 114 قانون آیین‌نامه داخلی مجلس است. حال مشخص نیست چرا در مشروح مذاکرات اسامی امضاکنندگان به علت به حد نصاب نرسیدن تعداد امضاها منتشر نشده است!؟

امضاهایی که وجود خارجی نداشت

گاندو یکی از حاشیه‌های پر سر و صدای مخالفان داخلی دستگاه دیپلماسی دولت دوازدهم را در زمانی که موج شدیدترین حملات دشمنان خارجی جمهوری اسلامی علیه محمد جواد ظریف و همکارانش در وزارت امور خارجه وجود داشت، ایجاد کرد. برخی از کارشناسان روابط بین‌الملل تلاش برای تخریب چهره محمدجواد ظریف نزد افکار عمومی داخل کشور توسط سریال گاندو و حمایت برخی جریان‌های سیاسی داخلی از آن را از جمله عواملی می‌دانند که دولت آمریکا عزم تحریم وزیر امورخارجه ایران را پیدا کرد. طبیعتا امضای بیانیه حمایتی 155 نفر از نمایندگان مردم در مجلس از عوامل ساخت سریالی که ظریف در نامه خود به رهبری تلاش آن را نشان دادن چهره‌ای منفعل و بی‌عمل و واداده، از وزیر و وزارت امورخارجه اعلام کرده است، می‌تواند به عنوان حمایت بخش مهمی از حاکمیت جمهوری اسلامی ایران از چنین نگاهی تلقی شود. اما امروز و پس از آنکه رهبری در پاسخ به نامه ظریف، بیان کردند «مطلقا راضی نیستند نسبت به وزیر امور خارجه اهانتی صورت بگیرد»، مشخص شده است که گویا اساسا 155 نماینده‌ حامی این نوع نگاه هم وجود خارجی ندارند! حال وظیفه کسانی که این بیانیه را تهیه و برای آن امضا جمع کرده‌اند و همچنین اعضای هیات رئیسه مجلس است که به ابهامات موجود پاسخ دهند. گرچه می‌توان این احتمال را طرح کرد که امضاهای جعلی در پای نامه وجود داشته و پیش از انتشار در روزنامه رسمی آن امضاها حذف شده‌اند که در این صورت حتما باید عاملین این اقدام و انگیزه آنان رسما اعلام شود.