چاپ

پیام ویژه-کویت در دهه ١٩٨٠، بعد دوبی و امارات متحده عربی (UEA) در دهه ١٩٩٠ و بالاخره قطر و ابوظبی در دهه بعد، همه اینها با آهنگی لگام گسیخته درپی کسب نفوذی هستند که مستلزم صرف منابع مالی مهمی است. دراین تمایل به به چشم آمدن، روزنامه نگاران، صرف نظر از ملیت شان، همواره هدف هایی برگزیده بوده اند (١). با دعوت به سفرهای مطبوعاتی – که غالبا تنها روش دیدار با رهبران محلی است – این روزنامه نگاران هدیه هایی می گیرند که از قلم های گران قیمت مارک دار تا ساعت های مجلل را دربرمی گیرد و گاه نیز به صورت پاکت هایی حاوی پول نقد است که در اتاق هتلشان گذاشته می شود. بحران مالی سال ٢٠٠٨، و پس از آن جنگ یمن، که امارات متحده عربی را به صرف هزینه هایی گزاف واداشت، از میزان این گشاده دستی ها کاسته است.

کشورهای میزبان وضعیت خلق و خوی کشورهای دعوت شدگان خود را درنظر می گیرند. مطبوعات انگلیسی زبان و اروپایی دربرابر حرکات سخاوتمندانه نفوذناپذیرتر و نسبت به هدیه ها «بی علاقه» اند و به این خاطر نسبت به همکاران آسیایی یا عرب خود کمتر مورد گشاده دستی قرارمی گیرند. اما استثناهایی وجود دارد. نماینده های بنگاه ها یا وزارت خانه های اطلاعات که راهنمایی این مسافران را به عهده دارند، با وجد حکایت می کنند که چگونه فرستاده این یا آن نشریه فرانسوی یا آمریکایی تقاضا کرده که به جای گرفتن شارژ کننده خورشیدی، مانند همکاران مصری یا چینی اش، او نیز رایانه آخرین مدل دریافت کند.

سخنرانی نیکولا سارکوزی درباره «نقش تخریبی دموکراسی در رهبری»

برای حفظ موجودیت، دوبی، قطر یا ابوظبی کنفرانس و همایش های زیادی برگزار می کنند. هدف این همایش ها جلب شخصیت های بزرگ غربی و پیشی گرفتن بر همسایگان است. بی خاصیت یا نامربوط بودن موضوع سخنرانی ها اهمیت ندارد، ارتباط سخنرانان با ردیف های پراکنده شنوندگان هم مهم نیست: آنچه مهم است این است که نشان داده شود فعالیت روشنفکرانه بزرگی انجام شده است. میهمانان تروتازه ای که بلیت فرست کلاس، یا برای کمتر شناخته شده ها بیزنس کلاس هواپیمایشان پرداخت شده، در هتل های مجللی اسکان داده می شوند که به دلیل نبودن گردشگر، به مقداری زیاد وابسته به برگزاری این همایش های دارای موضوع های روز رسانه ای هستند. در اینجا نیز، شخصیت های مهم تر هدیه های ارزشمندی دریافت می کنند. وظیفه ضمنی این میهمانان این است که «بینش» سلطان یا امیر محلی و خصلت «استثنایی» تجربه سیاسی کشور او را بستایند (٢). براین روال، در ٣ مارس ٢٠١٨ آقای نیکولا سارکوزی در ابوظبی یک سخنرانی درباره نقش تخریبی دموکراسی بر «رهبری» و این که سدی دربرابر ظهور «رهبران بزرگ» قدرتمند مانند شی جین پینگ، ولادیمیر پوتین یا محمد بن سلمان است ایراد کرد. این سخنرانی مورد پسند مرد نیرومند امارات متحده عربی – و سراسر شبه جزیره عربستان – ولیعهد محمد بن زاید آل نهیان (٣) قرارگرفت.

در دنیایی که منابع مالی با محدودیت روبرو شده، نهادهای بین المللی نیز می توانند اصول خود را فراموش نموده و از شیخ نشین های خلیج [فارس] درخواست کمک نمایند. در ماه آوریل گذشته، «اتحاد بین المجالس» (UIP)، که سازمان جهانی مجلس ها و عملا قدیمی ترین نهاد بین المللی (١٨٨٩) است، نشست بهاری خود را با موضوع «آموزش، برابری جنسیتی و مبارزه علیه تروریسم» در قطر برگزار کرد. این درحالی بود که قطر مجلس منتخب ندارد و مجلس شورای آن تنها نقش مشورتی دارد. در اکتبر ٢٠٢٠، قرار است امارات نیز در دوبی پذیرای یک «نمایشگاه جهانی مختص فناوری های نو» با دستور کار «برقراری ارتباط ذهنی، ساختن آینده» شود. این درحالی است که قوانین امارات متحده عربی درمورد استفاده از اینترنت یکی از محدودکننده ترین قانون ها در جهان است (٤). دراینجا نیز، میهمانان عظیم الشان در حاشیه نمایشگاه در همایش هایی گردهم خواهند آمد. این میهمانان که از آنان به خوبی پذیرایی می شود، چشم بر واقعیت کشور میزبان می بندند. نوعی از ریاکاری که آقای آنتونی بلر، نخست وزیر اسبق انگلستان به خوبی با آن مالوف است و بهره های سخاوتمندانه ای از مشاوره دادن در خلیج [فارس] به هواداری از اصلاحات سیاسی و اجتماعی ای برده که هیچ کس به آنها باور ندارد (٥).

١- مقاله « نفوذ هراس انگیز ریاض در واشینگتن» ، لوموند دیپلماتیک ژوئیه ٢٠١٧ https://ir.mondediplo.com/article27...

٢- Lire « Le Golfe par ses mots », Le Monde diplomatique, août 2013.

٣- Cf. David D. Kirkpatrick, « The most powerful Arab ruler isn’t MBS. It’s MBZ », The New York Times, 2 juin 2019.

٤- « Aux Émirats arabes unis, les utilisateurs de VPN risquent désormais la prison », Le Monde, 1er août 2016.

٥- Edward Malnick, « Tony Blair is advising the Saudi government under a £9 million deal between the country and his “institute” », The Telegraph, Londres, 21 juillet 2018.