چاپ

پیام ویژه - تابناک / متن پیش رو در تابناک منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
تنش‌های اخیر بین ایران و آمریکا، نگرانی‌های زیادی را در سطح منطقه‌ای و بین المللی به وجود آورده و بسیاری از ناظران، تشدید تنش‌ها را به نفع هیچ یک از طرفین نمی‌دانند.
در همین زمینه، شبکه خبری الجزیره به نشانه‌هایی از پایان تنش‌ها و تمایل طرفین به دیپلماسی اشاره کرده و نوشته است: اکنون می‌دانیم که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (IRGC) به اشتباه موشک را به سمت هواپیمای مسافربری اوکراینی شلیک کرد. اینکه فضای هوایی ایران در زمان چنین تنش‌ها و تهدید‌های تلافی جویانه - که باعث بروز خطای انسانی شد، برای هواپیما‌های غیرنظامی باز بود - نشانه نگرانی از ضعف ایران در مدیریت چنین بحران‌هایی است.
این واقعه هنوز هم می‌تواند هشداری باشد مبنی بر اینکه فرصت طلبی ترامپ با عواقب پیش بینی نشده‌ای برای منطقه همراه است و می‌تواند به یک خسارت قابل توجه در زندگی غیرنظامیان منجر شود.
حادثه ناگوار هواپیمای ساقط شده، بیش از هر چیزی به ما می گوید که چگونه تشدید تنش ها در سطح نظامی می تواند جان غیرنظامیان را با خطر جدی مواجه کند. تراژدی که با ترور ژنرال قاسم سلیمانی در عراق آغاز شد و با پاسخ تلافی جویانه ایران به پایگاه عین الاسد آمریکا در عراق ادامه پیدا کرد.
روشن است که تنش های رو به افزایش در منطقه باعث شده که سطح آسیب پذیری آن در حال حاضر زیاد شده و منطقه و جهان را در آستانه یک درگیری بالقوه قرار داده است.
خاورمیانه یکی از قطب های عمده حمل و نقل، تجارت و مالی جهان است. تقریباً یک پنجم از نفت جهان از تنگه هرمز عبور می کند. در حالی که ده ها میلیون مسافر از طریق فرودگاه های خلیج فارس مانند دبی و دوحه به سایر نقاط جهان جابجا می شوند.
سقوط غم انگیز هواپیما گواهی بر این واقعیت است که در این منطقه شلوغ نمی توانید تنش ها را به حدی گسترش داد که منجر به تلفات انسانی نشود.
با پیروی از قوانین بین المللی، ایران به عنوان یک کشور با حفظ استانداردهای بالاتر و تعهد به حقوق بین الملل تلقی خواهد شد؛ در مقایسه با دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده و تهدیدهای وحشیانه وی مبنی بر هدف قرار دادن میراث فرهنگی ایران و شکستن هنجارهای بین المللی.
نه ایالات متحده و نه ایران، هیچ علاقه ای به این وضعیت ندارند که به یک جنگ تمام عیار تبدیل شود. از گزارش ها مشخص است که دو طرف در طول بحران، کانال های ارتباطی پنهانی را از طریق واسطه های سوئیس حفظ می کردند تا از بروز خطاهایی که می تواند منجر به تشدید تنش ها شود، جلوگیری کنند.
غریزه ایالات متحده از زمان پس از وقوع انقلاب اسلامی، تکیه بر سوئیسی ها به عنوان یک میانجی گر قابل اعتماد با ایران بوده است. با وجود این، در جهت پیشبرد میانجیگری برای رسیدن به یک راه حل بزرگتر برای حل بحران، دولت های منطقه با برخورداری از همه طرف ها می توانند نقش ارزنده ای داشته باشند.
دبی اخیرا پس از احساس ترس از تلافی ایرانی، لحن ملایم تری را در برابر تهران در پیش گرفته که این نشانه مثبتی است. همچنین این یک علامت مثبت بود که در دوازدهم ژانویه، امیر قطر، تمیم بن حمد آل ثانی، به تهران سفر کرد و در پانزدهم ژانویه وزیر امور خارجه وی، محمد بن عبدالرحمن بن جاسم آل ثانی در تلاش برای آرام کردن تنش های بین المللی بود.
به طور کلی ایران و آمریکا پس از یک دوره تنش و درگیری خطرناک و هراسناک، اکنون باید به سمت دیپلماسی حرکت کنند و از سوی دیگر، باید فضای بیشتری برای بازیگران منطقه فراهم شود تا روی راه حل های دیپلماتیک کار کنند.