حباب دلار خواهد ترکید
جمعه 10 مرداد 1399 - 20:12:55
آخرین خبر تحلیل
|
|
پیام ویژه - فرارو / متن پیش رو در فرارو منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست احسان سلطانی به فرارو گفت: من براساس یک نگاه بلندمدت و پیش از این تحریمها به این مسئله نگاه میکنم. از ده سال پیش اگر تحولات مختلف را در اقتصاد بررسی کنیم میتوانیم ببینیم که در این ده سال بودجه دولت، درآمد مردم، قیمت کالاها و خدمات بر اساس آمار بانک مرکزی، تمام تولید ناخالص داخلی اسمی 6 برابر شدند یعنی همه مؤلفهها با یک نسبت 6 برابر بالا رفته است. در این ده سال نقدینگی 9 برابر شده قیمت دلار 21 برابر شده ارزش بازار سرمایه یعنی سهام و بورس 60 برابر شده است و قیمت مسکن هم حولوحوش 8 برابر شده است. یعنی عدم تعادل بسیار جدی بین اقتصاد حقیقی شامل بودجه دولت، درآمد مردم، نرخ تورم، پول و تولید ناخالص با دلار و بازار سرمایه ارزش سهام رخ داده است. بهعبارت دیگر قیمت دلار و سهام دچار یک حباب قیمتی بسیار بزرگ شده است. وی افزود: وقتی محاسبه میکنید میبینید که براساس نسبت تورم که همیشه ملاک در نظر گرفته میشد دلار باید 11000 تومان باشد براساس نسبت نقدینگی هم در نظر بگیریم دلار باید 12000 تومان باشد شما توجه داشته باشید که کل پولی که در اقتصاد دارد میگردد ارزش آن براساس دلار زیر بیست میلیارد دلار است بنابراین قدرت پولی وجود ندارد که بگوییم دارد قیمت دلار را بالا میبرد. منظور من این است که نقدینگی منجر به این حباب در قیمت دلار و قیمت سهام نشده است؛ بنابراین باید به دنبال عوامل خارج از اینها بگردیم. سلطانی اظهار کرد: عوامل خارج از اینها یکی تحریمها است که ما قبلا هم تحریمها را داشتیم. افزایش قیمت دلار در این دو سه سال گذشته از کل افزایش قیمت دلار در دوره پهلوی بیشتر بوده است در حالی که در دوره پهلوی جنگ جهانی دوم، اشغال کشور، کمبود ارزی در سال 1310، تغییر شاه، ملی شدن صنعت نفت و تحریمهای پس از آن، تلاطمهای سیاسی دهه 40 و فرار شاه را داشتیم. منظورم این است اگر به تجربه خودمان هم نگاه کنیم نبایستی دلار و سهام قیمتش اینقدر بالا برود. حتی در پنجاه سال آخر قاجار هم انقدر ارزش پول ملی کاهش پیدا نکرد. تحریمها هم بهتنهایی نمیتواند باعث این مسئله شود. درست است که تحریمهای ارزی داریم، اما سفرهای خارجی کاملاً قطع شده و مخارج ارزی بشدت پایین آمده است. مردم قدرت خرید کالای خارجی را از دست دادند بنابراین به خاطر قیمت بالای دلار، کشش دلار پایین است یعنی، چون دستمزد شش برابر شده و قیمت دلار سه برابر دستمزد بالا رفته است قدرت خرید دلار در این ده سال از بین رفته است. نقدینگی هم نمیتواند کاری بکند تحریمها هم که ما بدتر از این را تجربه کردیم و این شوکها را نداشتیم پس بنابراین به این میرسیم که چه اتفاقی دارد میافتد؟ این کارشناس اقتصادی اضافه کرد: این اتفاق را خیلی ساده میشود تبیین کرد. آزمندی و سوءاستفاده یک عده از هرج و مرجی که در بازار ایران حاکم شده است یک وجه قضیه است. دوم اینکه بخش شبه دولتی یا خصولتی هم از این وضع از دو مسیر بشدت منتفع میشود قیمت فروش سنگ معدن و قیمت فروش محصولات پتروشیمی و فولاد بر اساس دلار بازار آزاد تعیین میشود و این به منظور منافع زیاد بخش شبه دولتی و بانکهای خصوصی است. همچنین در این ماجرا دولت هم دارد سود میکند پس یک چهارضلعی داریم که دارند از این قضایا منتفع میشوند. در درجه اول بنگاههای خصولتی و بانکهای خصوصی، درجه دوم افرادی که صادرکننده هستند ضلع سوم دولت و در درجه چهارم سفته بازها دارند سود میبرند. مردم هم این وسط دارند له میشود. وی افزود: اگر دولت بخواهد کاری بکند میتواند با یک بودجهبندی ارزی و یک برنامه درست بحث تامین مالی و کسری بودجه خود را برطرف کند و دلار را کنترل کند و باعث رونق کسب و کار شود. وقتی که قیمت فولاد و پروفیل و محصولات شیمیایی تا مواد غذایی و خوراکیها و میوهجات دارد با دلار تعیین میشود مردم له میشوند و اقتصاد نابود میشود. در مجموع روند بسیار بدی حاکم شده است که گروههایی که در قدرت هستند و دستشان به دلار میرسد سود میبرند و عامه مردم بشدت به فلاکت میافتند. او تصریح کرد: ما سال جاری با تمام گرفتاری حدود 40 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی و خدمات داریم در حالی که کل نیاز ارزی ما برای مردم و بخش خصوصی در حد همین 30-40 میلیارد دلار بیشتر نیست. اضافه بر این، 80 میلیارد دلار هم ذخایر ارزی بانک مرکزی داریم در مجموع میتوانیم بگوییم که درست است مشکلاتی برای انتقال پول و ارز وجود دارد، ولی آنقدر نیست که دلار اینقدر بالا برود. او ادامه داد: افزایش تقاضا هم موجب این افزایش دلار نیست، چون اصلا تقاضایی وجود ندارد. آیا سفر خارجی دارد رخ میدهد؟ آیا کارمندان میتوانند اجناس خارجی بخرند قدرت تعمیر وسایل شان را هم ندارند چه برسد به خرید. پس تقاضایی وجود ندارد تقاضایی که وجود دارد تقاضای سفتهبازی است تقاضای احتکار است. درآمد مردم شش برابر شده است قیمت دلار نسبت به درآمد مردم سه برابر شده است چه کسی میتواند در پی دلار باشد. مردم همین که پول اجاره خانه و قبض آب و برق شان را بدهند خیلی است. چون دولت منتفع از این وضع است همین طوری بازی میکند. این وضع نشانه ناکارآمدی و فشل بودن دولت است، اما حباب دلار و حباب سهام خواهد ترکید هر چند زمانش مشخص نیست.
http://www.Yazd-Online.ir/fa/News/402174/حباب-دلار-خواهد-ترکید
|