بزرگنمايي:

پیام ویژه - آفتاب یزد /متن پیش رو در آفتاب یزد منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
کیهان در سرمقاله‌ای با عنوان: «انشای پر غلط» مدعی است «برجام» خسارت محض است اما «مرغ وزارت خارجه در دولت تدبیر و امید همچنان یک پا دارد.» گزارش کیهان مبتنی بر بخش‌هایی از گزارش برجامی ظریف به مجلس شورای اسلامی است که یک بار دیگر مجاب شده تا علیه برجام بنویسد اما این علیه برجام نوشتن نه تازگی دارد و نه عجیب است اما در روزهایی که مستاجران قبلی پاستور در حال تخلیه و مستاجران جدید در حال اسباب کشی هستند این گونه «برجام ستیزی» کیهان جای اگر و اما‌های فراوانی دارد.
کیهان مخالف آن است که برجام سایه‌ی جنگ را از ایران دور کرده، هم «تذکر رهبر انقلاب مبنی بر ادعاهای خلاف واقع رفع سایه جنگ با مذاکره و برجام» را مستند قرار داده هم «تحلیل‌های مستند کارشناسان داخلی و خارجی» و حتی «نقل قول‌های صریح دولتمردان آمریکایی درباره بی‌اعتبار بودن گزینه نظامی در مقابل ایران» را اما واقعیت آن است که ایران تنها کشوری است که فصل هفتمی شد اما دچار رویارویی نظامی نشد که این درگیر جنگ نشدن می‌تواند علل و عوامل ثانویه‌ای به جز برجام از جمله قدرت نظامی و جایگاه ژئوپلیتیکی ایران نیز داشته باشد.
> اولین فصل هفتمی که وارد جنگ نشدیم!
کیهان می‌نویسد: «آقای ظریف در بیست‌ودومین گزارش برجامی خود همچنان بر این ادعای بی‌اساس پافشاری کرده و رفع تهدید جنگ را به عنوان یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای برجام به شمار آورده است. وزارت خارجه همچنان با تفسیر به رای قواعد بین‌المللی مدعی فصل هفتمی بودن قطعنامه‌های گذشته و خارج شدن از ذیل فصل هفت منشور ملل متحد در قطعنامه 2231 شده و ادعای واهی لغو قطعنامه‌های پیشین شورای امنیت را نیز تکرار کرده است. در حالی که برای اجرای قطعنامه 2231 دست‌کم 11 بار به بند 41 فصل هفتم منشور ملل متحد ارجاع داده شده است و قطعنامه‌های پیشین شورای امنیت نیز هرگز با قطعنامه 2231 «لغو» نشد. »
کیهان «آخرین گزارش برجامی وزارت خارجه دولت تدبیر» را «از منظر میزان تناقضات موجود در یک سند رسمی منتشر شده»، «یک شاهکار تاریخی» نامیده، می‌نویسد: «گزارشی که صدر و ذیلش در تضاد با یکدیگر قرار دارد و همین متن متناقض، آینه تمام‌نمایی از سردرگمی سیاست خارجی در دولت تدبیر و امید به عنوان پرادعاترین دولت تاریخ انقلاب است.»
کیهان در ادامه به تناقضات متن از دیدگاه خود پرداخته و بسیاری از ادعاهای درون متن را همچون همیشه؛ وعده‌های نسیه و حرف‌های بی‌سند تلقی می‌کند از جمله می‌نویسد: «ادعای جالب خرید هواپیما با برجام، یکی دیگر از مواردی است که در گزارش وزارت خارجه به‌عنوان آثار و نتایج برجام ذکر شده است: «برای نخستین‌بار پس‌از سه دهه ممنوعیت خرید هواپیماهای مسافربری مرتفع و امکان
بازسازی ناوگان‌های کشور و ارتقای امنیت پرواز فراهم گشت.» برای راستی‌آزمایی این ادعا نیز رجوع به صفحه 50 پیوست گزارش کافی است. باز هم این آقای ظریف است که به عنوان وزیر خارجه ایران ادعای صدر گزارش را تکذیب کرده و می‌نویسد: «دولت آمریکا طی 7 ماه گذشته [از اجرای برجام] دست‌کم در چهار مورد مشخص با طفره رفتن آشکار از صدور مجوزهای لازم برای فروش یا اجاره هواپیماهای مسافربری به ایران، از انجام تکلیف خود قصور کرده است.» در این مورد نیز اوضاع نه تنها بهتر نشد بلکه از روزهای قبل برجام هم بدتر شد. آقای ظریف توضیح می‌دهد که چگونه دفتر کنترل دارایی‌های خارجی آمریکا (OFAC) در دولت اوباما محدودیت‌های جدیدی برای خطوط هوایی ایران ایجاد کرده است: «[اوفک] محدودیت جدیدی را از طریق منع شرکت‌های هواپیمایی خارجی از به اشتراک‌گذاری کدهای پروازی با شرکت‌های هواپیمایی غیر تحریمی ایرانی ایجاد کرده است... این مقرره از اجرای رویه بسیار رایج به اشتراک‌گذاری کدهای پروازی که دهه‌ها، حتی در زمان اوج تحریم‌ها نیز انجام می‌شد، جلوگیری می‌کند.» «کیهان در انتهای این یادداشت می‌نویسد: «آخرین گزارش برجامی وزارت خارجه ملاحظات دیگری نیز دارد که در این یادداشت نمی‌گنجد و دقت نظر دستگاه‌های نظارتی را می‌طلبد. شواهدی که یک بار دیگر نشان می‌دهد گروه بین‌المللی بحران به عنوان عقل منفصل وزارت خارجه در دولت تدبیر و امید نقش موثری در راهبری سیاست‌های این وزارتخانه داشته است. همچنین ادعاهای خلاف واقعی مانند «توسعه برنامه موشکی ایران پس از برجام» یا «گسترش فعالیت‌های نظامی منطقه‌ای ایران پس از برجام» که پیش‌تر از زبان تندروهای آمریکایی و اسرائیلی مطرح و اکنون در گزارش وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران به عنوان سندی رسمی درج شده است به منزله بمب‌گذاری در اتاق مذاکرات دولت بعدی برای رفع تحریم‌ها است. وزارت خارجه دولت تدبیر در آخرین روزهای کاری‌اش با این گزارش مخدوش حتی اصول اولیه صیانت از منافع ملی را هم رعایت نکرده است. »
> کیهان به دنبال چیست؟!
کیهان از بعدِ پیروزی سیدابراهیم رئیسی در یک بازه زمانی 40 روزه، همچنان با شدت و حدت به برجام - و آثارِ به زعم کیهان، خسارت بار برجام - می‌تازد اما تفاوت عمده‌ی حملات عریان‌تر و شدیدتر کیهان به برجام از بعدِ معلوم شدنِ نتایج انتخابات ریاست جمهوری 1400 معنا و مفهوم علیحده‌تری نسبت به تاختن‌های قبلی دارد به گونه‌ای که، می‌توان مواضعِ این روزهای کیهان را، مواضعی دوگانه سوز تلقی کرد؛ از یک سو: «انتقاد از روحانی» و از سویی دیگر «خط و نشان برای رئیسی» است اما پرسش مهم آن که در این وانفسای افسارگسیختگی قیمت ها، تورم و کمبودها؛ «کیهان به دنبال چیست؟!»
کیهان، پیشتر و در نهم تیرماه - «سرانجام برجام» - و دوازدهم تیرماه - «ایران بیشترین هزینه را داد اما از برجام بهره‌ای نبرد» - روی «پروژه‌ی خروج ایران از برجام» مانورهایی انجام می‌دهد اما به دلیل آن که از سوی رئیس جمهور منتخب، چراغ سبزی دریافت نکرده، هر از گاهی به طرح مباحثی می‌پردازد که هم روحانی در آخرین روزهای ریاست جمهوری از نیشتر برجامی کیهان بهره‌مند باشد و هم رئیسی متوجه خط و نشان برجامی کیهان نشینان بشود و اما همه‌ی ماجرای برجام، نه همانی است که ظریف و عراقچی و تخت روانچی می‌گویند و نه همانی است که کیهان از ثانیه‌ی نخست امضاء برجام بر آن دست نهاده است.
برجام اگر چه بر اساس قوانین داخلی آمریکا فاقد شرایط «معاهده» به شمار آورده شدن است اما مگر برای دولتمردان آمریکایی، معاهده و غیر معاهده برای بی‌اعتنایی و عهد شکنی، تفاوتی دارد؟! برخورد ترامپ با معاهده‌ی آب و هوایی پاریس به همان گونه‌ای بود که با برجام برخورد شد با این تفاوت که خروج آمریکایی‌های از معاهده‌ی آب و هوایی پاریس عملاً واشنگتن را در یک معذوریت بین‌المللی قرار نداد اما خروج یک جانبه‌ی آمریکای ترامپ از برجام، هم همپیمانان امریکا را رنجانید و هم مواضع آمریکا علیه ایران به عنوان مواضعی فاقد اثر تلقی شد. شوربختی ماجرا اما آن جا است که کیهان به عنوان یکی از روزنامه‌های دست راستی و تاثیرگذار ایران در مخالفت با برجام با ترامپ، بخش عمده‌ای از جمهوری خواهان، با مخالفان داخلی امریکا با برجام و با کشورهای عرب منطقه و اسرائیل همراه و هم عقیده است و این هم عقیدگی نیز به گونه‌ای نیست که مثلا بتوان گفت کیهان از یک زاویه مخالف است و آن‌ها از زاویه‌ای دیگر چه تمامی این‌ها و کیهان، برجام را توافقی بد و خسارت بار می‌دانند!
نکته‌ی حائز اهمیت که باید آن را «انشای بی‌غلط» کیهان به شمار آورد؛ پابرجایی تحریم‌ها است مسئله‌ای که قبل و در خلال و بعد خروج آمریکا از برجام وجود داشته و تنها شدت و حدت آن دچار نوسان شده در غیر اینصورت از زمان اشغال سفارت آمریکا از سوی دانشجویان پیرو خط امام تا به امروز، لحظه‌ای جمهوری اسلامی ایران ایمن از تحریم‌ها نبوده است.
نکته‌ی دیگر اما در مخالفت یک پارچه‌ی کیهان، جبهه‌ی پایداری و بخش‌هایی از اصولگرایان که در اصطلاح آنان را تندرو می‌نامند با برجامی است که اگر بد بود قطعاً تا به امروز جمهوری اسلامی ایران در آن باقی نمانده بود.
کیهان اگر چه معتقد است «مرغ وزارت خارجه در فقره‌ی برجام یک پا دارد» اما قائل به این مسئله نیست که: «مرغ کیهان نیز در فقره‌ی برجام و مخالفت با اصل و فرع این توافق بین‌المللی یک پا دارد» و نیز این که کیهان که خبره در تناقض‌یابی است لابد حاضر نیست گزارش‌های برجامی منتشر شده از سوی خودش را مرور کند چون می‌داند بسیاری از مطالبی که علیه برجام نوشته، ترجمانی عین به عین از مقالات جمهوری خواهان تندرویی است که خواهان شروع جنگ با ایران بوده‌اند و برجام را مانعی بزرگ می‌دانند.
کیهان بیشتر از بسیاری از رسانه‌ها و روزنامه نگارها به اخبار دست اول و پشت پرده دسترسی دارد پس لابد از چینش کابینه و خط و مشی رئیسی و تیم همراه با او باخبر است این که در میان این همه موضوع روز یعنی گرانی‌های کمرشکن مصالح ساختمانی و قطعی برق و کمبود آب، ناگهان دست می‌گذارد بر تناقضات گزارش برجامی ظریف، این معنا به ذهن متبادر می‌شود که از یک سو با نقطه نظرات رئیسی به عنوان هشتمین رئیس جمهوری اسلامی ایران آشنا است و از سویی دیگر متوجه شاخصه‌های کابینه‌ی رئیسی شده است حال و بعد مسکوت ماندن دستور کیهان که به وضوح خواستار اعلام تاریخ مرگ برجام شده بود با دست گذاشتن بر آخرین گزارش برجامی محمد جواد ظریف می‌کوشد در روزهای پایانی روحانی را بنوازد و رئیسی را از دیدگاه‌های خود مطلع کند. چنین به نظر می‌رسد که کیهان گویی متوجه شده است ایران قرار نیست از برجام خارج شود و چه بسا اگر طرف‌های غربی شرایط به حق جمهوری اسلامی ایران را بپذیرند در کوتاه‌ترین زمان ممکن بازگشت آمریکا به برجام و انجام توافقات باقیمانده نیز میسر شود با این تفاوت که کیهان به صراحتی که به روحانی می‌تازد شاید نتواند به رئیسی بتازد و آخرین تلاش‌های کیهان دقیقا خط و نشان‌هایی است که در قالب انتقاد از روحانی،
سید ابراهیم رئیسی را نشانه رفته است!