پیام ویژه - فارس / منوچهر متکی، وزیر اسبق امور خارجه راهکارهایی را برای خروج از بحران فعال‌شدن مکانیسم ماشه ارائه کرد.
منوچهر متکی، وزیر اسبق امور خارجه در گفت‌وگو با فارس با اشاره به اقدامات اخیر سه کشور اروپایی در زمینه فعال‌سازی مکانیسم ماشه، ضمن هشدار نسبت به پیامدهای این اقدام، خواستار واکنش جدی و مدبرانه دستگاه‌های تصمیم‌گیر کشور شد.
متکی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه با توجه به رویدادهای چند روز گذشته و اقدام سه کشور اروپایی برای راه‌اندازی مکانیسم ماشه، شرایط را چگونه ارزیابی می‌کنید، عنوان کرد: طی روزهای گذشته شاهد اقدام ناجوانمردانه سه کشور اروپایی علیه جمهوری اسلامی ایران بوده‌ایم و جهانیان به وضوح مشاهده کردند که غربی‌ها در پرونده هسته‌ای ایران به نهایت وقاحت رسیده‌اند.
ساده فرض کردن مسائل پیچیده نیز اشتباه راهبردی است
وی افزود: شرایط فعلی به گونه‌ای است که هنوز می‌توان با اقداماتی مبتنی بر تعقل و منافع ملی از بروز آسیب‌های بیشتر پیشگیری کرد. البته نباید موضوعات ساده را پیچیده کرد، اما ساده فرض کردن مسائل پیچیده نیز اشتباه راهبردی است.
بازار ![]()
وزیر اسبق امور خارجه ادامه داد: من در جریان مذاکرات برجام، وقتی به یکی از اعضای تیم مذاکره‌کننده گفتم اگر آمریکایی‌ها به قولشان عمل نکنند چه باید کرد، پاسخ داد که آمریکا این کار را نمی‌کند چون برایشان بسیار بد می‌شود! اما این بار مسئله امتیاز یک‌طرفه مکانیسم ماشه از تمام مذاکرات قبلی و تحولات هفت ساله و حتی تمام تحریم‌ها مهم‌تر و کلیدی‌تر است.
موضوع مکانسیم ماشه از کل مذاکرات پیشین مهم‌تر است
وی در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر اینکه شما معتقد هستید موضوع مکانسیم ماشه از کل مذاکرات پیشین مهم‌تر است، تصریح کرد: بله، حتی فراتر از این می‌گویم؛ ظرفیت ماشه مساوی است با معرفی ظالمانه و نادرست ایران به مدت 22 سال به عنوان کشوری که صلح و امنیت بین‌المللی را به خطر انداخته است. دیپلما‌ت‌های ما سخت‌ترین دوران خدمت خود را در برابر نگاه ناشی از سوءظن افکار عمومی گذرانده‌اند و ایستادگی کردند.
متکی ادامه داد: من به رئیس جمهور محترم عرض می‌کنم: آمریکا به گواهی سازمان‌های اطلاعاتی خود و بر اساس فتوای ولی امر مسلمین هیچ شبهه‌ای نسبت به صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای ایران نداشته و در طول 22 سال گذشته نیز نتوانسته دلیلی بر خلاف آن ارائه دهد.
اروپا در فعال‌سازی مکانیسم ماشه دو هدف مهم‌تر را دنبال می‌کند
وی گفت: در این میان، ماموریت سه کشور اروپایی در فعال‌سازی مکانیسم ماشه صرفاً بازگرداندن تحریم‌ها برای مقابله نیست بلکه دو هدف مهم‌تر و هوشمندانه دنبال می‌کنند: اول، خاموش کردن تنها کورسویی که در برجام برای خاتمه پرونده تصویب شده بود و قرار بود 17 اکتبر اجرایی شود.
وزیر پیشین امور خارجه افزود: با مکانیسم ماشه، غربی‌ها آخرین تعهد برجام را نیز کنار گذاشتند همان‌گونه که در گذشته نیز به تعهدات خود پایبند نبودند. دوم، این عملیات برای حفظ اهرم فشار، تهدید و تحریم و تداوم تصویرسازی منفی از ایران در منظر جهانی است.
او ادامه داد: انقلاب اسلامی با هدایت مقام معظم رهبری و استواری ملت ایران، از دل تهدیدها فرصت ساخته و سختی‌ها را تحمل کرده و نقاب از چهره دشمن برداشت. استیصال امروز دشمنان نتیجه جهت‌گیری‌های درست جمهوری اسلامی است. لذا از مسئولان می‌خواهم که تصویب مکانیسم ماشه را ساده تلقی نکنند.
راهکارهای وزیر پیشین خارجه درباره مکانیسم ماشه
متکی در ادامه با بیان اینکه قصد داشتم این نکات را به صورت حضوری به رئیس جمهور گرامی ارائه دهم اما با توجه به مشغله‌های ایشان، این مطالب را به صورت مکتوب مطرح می‌کنم تا شاید برای ایشان، سایر مسئولان و مردم عزیز ایران راهگشا باشد، تصریح کرد: نخست، با درک نیات و اهداف کشورهای اروپایی باید اقدام مکانیسم ماشه به هر نحوی متوقف شود.
وی افزود: دوم، باید توجه داشت که اروپایی‌ها در مذاکرات سه ماه اخیر با مقامات وزارت امور خارجه نشان داده‌اند که قصد صرف‌نظر از این اقدام را ندارند. سوم، مواضع و نامه‌نگاری‌ها و استدلال‌های حقوقی تاکنون قادر به توقف این روند نیستند.
وزیر پیشین امور خارجه ادامه داد: مورد بعدی، تنها بازدارندگی احتمالی برای سه کشور اروپایی و آمریکا، تهدید ایران به خروج از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) است. محور بعدی، این اقدام از دو مسیر میسر است؛ الف) تصویب قوانین توسط مجلس شورای اسلامی که پیشنهاد آن هم‌اکنون در سامانه قانونگذاری موجود است؛ ب) اقدامات به موقع دولت و وزارت امور خارجه.
اقدام اروپا درباره مکانیسم ماشه نیازمند سپری شدن مدت یک‌ماهه است
متکی افزود: باید در نظر داشت که اقدام سه کشور اروپایی نیازمند سپری شدن یک ماه است که این زمان آغاز شده است. تصمیم مجلس یک روز کاری زمان می‌برد اما پس از ارسال یادداشت خروج توسط وزارت خارجه، 90 روز زمان لازم است.
وی گفت: اگر تهدید ایران به خروج از پیمان NPT جدی گرفته شود، احتمال انعطاف و انصراف طرف غربی وجود دارد. بنابراین؛ دولت باید سریعاً خروج از معاهده را اعلام کند که امکان بازگشت به این تصمیم طی 90 روز وجود دارد، در حالی که مصوبه مجلس چنین انعطافی ندارد.
وزیر سابق امور خارجه خاطرنشان کرد: انتظار می‌رود روسیه و چین ضمن درک شرایط ایران نقش سازنده‌ای در ایجاد انعطاف بین طرفین ایفا کنند و توجه داشته باشند که ایران خروج از این معاهده را صرفاً برای پایان دادن به بازی کثیف 22 ساله آمریکا در دستور کار قرار داده است.
وی افزود: امیدوارم این نکات و پیشنهادات راهگشای تصمیمات سنجیده در شرایط حساس کنونی باشد.