سرمقاله اطلاعات/ الحاق کرانه باختری؛ از حرف تا عمل

پیام ویژه - اطلاعات / «الحاق کرانه باختری؛ از حرف تا عمل» عنوان یادداشت روز در روزنامه اطلاعات به قلم جمیله کدیور است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
در حالی که همه توجهات بر حفظ آتش‌بس شکننده غزه و تبادل اجساد اسیران و ارسال کمک های بشردوستانه و کاهش تنش متمرکز است، همزمان با سفر مقامات ارشد آمریکایی به اسرائیل، کنست (پارلمان رژیم) روز چهارشنبه 30مهر در رأی‌گیری مقدماتی اقدام به تصویب اولیه دو لایحه الحاق کرانه باختری اشغالی و شهرک معاله آدومیم (شرق قدس اشغالی) کرد. از 120نماینده کنست که اکثر آنها یا غایب بودند، یارای آنها ممتنع بود ، اولی با موافقت 25نماینده در برابر 24رأی مخالف و دومی با 32رای موافق مقابل 9رای مخالف تصویب شد. تصویب مقدماتی این دو لایحه یکی با هدف تحمیل حاکمیت اسرائیل بر کرانه باختری اشغالی بود و دیگری با هدف مشروعیت بخشیدن به حاکمیت اسرائیل بر یکی از شهرک‌های غیرقانونی که با الحاق آن، بیت المقدس شرقی را از محیط فلسطینی شرقی آن جدا و کرانه باختری را به دو بخش تقسیم می‌کند. این لوایح باید سه مرحله دیگررا برای تبدیل شدن به قانون طی کنند.
الحاق کرانه باختری عملاً امکان اجرای راه‌حل دو کشوری را که در قطعنامه‌های سازمان ملل متحد تصریح شده است، از بین می‌برد. پیش از این، در 23ژوییه2025، کنست با اکثریت 71عضو از مجموع120عضو، در اقدامی نمادین از پیشنهاد الحاق کرانه باختری حمایت کرده بود.
 تصویب این دو لایحه، نقض آشکار قوانین بین‌المللی و قطعنامه‌های سازمان ملل به ویژه قطعنامه 2334، تضعیف راه‌حل دو دولتی و حق فلسطینیان برای تعیین سرنوشت و تشکیل کشور مستقل فلسطین به پایتختی قدس اشغالی و خلاف رای مشورتی دیوان بین‌المللی دادگستری و همچنین اعلامیه نیویورک است.
هرچند دفتر نتانیاهو پنج‌شنبه یکم آبان در بیانیه‌ای اعلام کرد که رأی‌گیری کنست در مورد الحاق، یک تحریک سیاسی عمدی از سوی مخالفان برای دامن زدن به اختلاف در جریان سفر معاون رئیس جمهوری آمریکا به اسرائیل بوده است، مواضع پیشین نتانیاهو و
بازار
کابینه اش همه حاکی از تلاش برای الحاق کرانه باختری و جنبه قانونی بخشیدن به آن بوده و بارها از گسترش شهرک‌سازی‌ها در کرانه باختری حمایت کرده است. نتانیاهو در اوت 2025گفت که «بسیار» با چشم‌انداز «اسرائیل بزرگ» که شامل فلسطین و همچنین بخش‌هایی از اردن، سوریه، لبنان و مصر می‌شود، احساس همدلی می‌کند. در 11سپتامبر هم گفت که «دولت فلسطینی وجود نخواهد داشت. این مکان متعلق به ماست.»
پیش از این هم کابینه امنیتی اسرائیل در پاسخ به موج به رسمیت شناختن کشور فلسطین توسط کشورهای غربی، در مورد اعمال حاکمیت بر کرانه باختری بحث کرده بود. از جمله پیشنهادهایی که در جلسه کابینه به عنوان پاسخ احتمالی در مقابل شناسایی کشور فلسطین در نظر گرفته شد، اعلام حاکمیت بر کرانه باختری بود. رسانه‌های اسرائیلی قبلاً گزارش داده بودند که گیدئون ساعر، وزیر امور خارجه اسرائیل، در پاسخ به اقدام چندین کشور غربی برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین، به همتای آمریکایی خود، مارکو روبیو، از قصد تل آویو برای الحاق کرانه باختری مبنی بر این که اسرائیل بی‌سروصدا به سمت اعمال حاکمیت خود بر کرانه باختری در حرکت است، خبر داده بود.
 به این ترتیب، بر خلاف ادعای نتاینیاهو که فعلاً تحت فشار ترامپ قرار دارد،همانگونه که مصطفی برغوثی، دبیر کل حزب ابتکار ملی فلسطین گفت، «تصویب اولیه قانون الحاق کرانه باختری برای اعمال حاکمیت اسرائیل بر آن، توطئه‌ای بود که احزاب صهیونیستی اسرائیلی در دولت و اپوزیسیون در آن مشارکت داشتند. این امر از طریق مشارکت در رأی‌گیری یا غیبت در جلسه، برای تضمین اکثریت جهت تصویب دو لایحه محقق شد.»
از زمان اشغال کرانه باختری در سال 1967، اسرائیل برنامه‌های تدریجی و چندجانبه‌ای را در این مناطق، از جمله شهرک‌سازی‌ با هدف از بین بردن جغرافیای فلسطین دنبال و تشویق کرده است. اسرائیل، به عنوان قدرت اشغالگر، از طریق شهرک‌های استعماری که اکنون با تصویب قوانین خود در صدد تثبیت آن است، در حال تکه‌تکه کردن سرزمین‌های کرانه باختری برای ایجاد «واقعیت‌های میدانی» است. اقدامی که نقض آشکار حقوق تاریخی مردم فلسطین است.
 مواضع ترامپ و دولت آمریکا هم در این زمینه قابل توجه است. ترامپ که در سال 2018در دوره اول ریاست جمهوری خود سفارت ایالات متحده را به بیت المقدس منتقل و دوره دوم ریاست جمهوری خود را با لغو تحریم‌های اعمال شده توسط دولت بایدن علیه شهرک‌نشینان اسرائیلی آغاز کرد و بارها به کوچک بودن اسرائیل اذعان کرده و حتی در پایان سخنرانی اخیرش در کنست، گفت: «شما بزرگتر، بهتر، قویتر و دوست‌داشتنی‌تر از همیشه خواهید بود»، یکی از حامیان پر و پا قرص الحاق کرانه باختری، یعنی مایک هاکبی، را به عنوان سفیر آمریکا در اسرائیل معرفی کرد. هاکبی پیش از این گفته بود: «چیزی به نام کرانه باختری وجود ندارد. اینها یهودا و سامره هستند. چیزی به نام شهرک وجود ندارد. آنها جوامع هستند، محله هستند، شهرها هستند. چیزی به نام اشغال وجود ندارد...» حال در کنار این اقدامات، ترامپ در دیداری که 24سپتامبر در حاشیه مجمع عمومی پشت درهای بسته با برخی سران عرب و مسلمان برگزار کرد، متعهد شد که اجازه نخواهد داد اسرائیل کرانه باختری را ضمیمه کند و در26سپتامبر 2025هم اعلام کرد که به اسرائیل اجازه الحاق کرانه باختری را نخواهد داد. در واکنش به اقدام کنست هم روز پنجشنبه 23اکتبر مجدداً گفت: «الحاق کرانه باختری اتفاق نخواهد افتاد. زیرا من به کشورهای عربی قول داده بودم که این اتفاق نیفتد... اگر اسرائیل کرانه باختری را الحاق کند، تمام حمایت آمریکا را از دست خواهد داد.» ترامپ البته نگفت چون کرانه باختری متعلق به فلسطینیان است، با الحاق آن مخالف است؛ بلکه چون به کشورهای عربی قول داده، این اجازه را نمی دهد!
به رغم این اظهارات ترامپ، الحاق و ساخت و ساز، حتی در مناطقی که تحت کنترل امنیتی تشکیلات خودگردان فلسطین هستند و جداسازی شهرهای فلسطینی از هم، سال ها ست که در حال انجام است.
در هفته‌های اخیر هم اسرائیل طرح شهرک‌سازی E1را بدون واکنشی از سوی آمریکا پیش برده است، گامی به سوی الحاق رسمی که کرانه باختری را تکه‌تکه می‌کند و چشم‌انداز یک کشور فلسطینی را از بین می‌برد.
در کرانه باختری زندگی تحت محاصره، نظارت، کنترل و تهدید مداوم و حملات مکرر نیروهای ارتش و شهرک نشین ها که در دو سال اخیر شدت گرفته، در جریان است. سیاست عمدی اسرائیل در کرانه باختری تلاش برای «آوارگی اجباری» با هدف بیرون راندن فلسطینی‌ها از خاک خود و تصرف هرچه بیشتر سرزمین است. در مقیاسی کوچکتر از مجازات جمعی و نسل کشی در غزه، در کرانه باختری نیز کشتار، آوارگی، تخریب، اشغال غیرقانونی خانه‌ها، حملات مکرر، رفتار غیرانسانی، تحقیر و خشونت در جریان است. در حالی که ارتش بازداشت‌ها و حملات به شهرها و اردوگاه‌ها را تشدید می‌کند، شهرک‌نشینان صهیونیست هم با مصونیت کامل به ارعاب مناطق فلسطینی ادامه می‌دهند، به خانواده‌ها در خانه‌ها و جاده‌ها حمله می‌کنند و با هجوم به خانه ها پول، طلا، اموال، سرمایه ها، وسایل شخصی و ... را سرقت، اهالی را ضرب و شتم می کنند، چوپان ها و کشاورزان را از مراتع و مزارع اخراج و اقدام به کشتن و سرقت دام و آتش زدن و نابودی محصولات می کنند و با مسدود کردن جاده ها مانع دسترسی اهالی می شوند.... هدف نهایی ارتش و شهرک‌نشینان تحت حمایت دولت ارعاب فلسطینیان و تصرف زمین‌ و ریشه‌کن کردن آنها ست که نسل‌هاست در این منطقه حضور دارند. در دو سال گذشته، بسیاری از ساختمان‌ها اعم از خانه‌ها و مغازه‌ در بمباران یا توسط بولدوزرها تخریب یا به آوار تبدیل شده اند. وضعیت بخش پزشکی و سیستم بهداشت و درمان وخیم گزارش شده، اسرائیل ورود داروهای حیاتی را محدود کرده و بیمارستان‌های طولکرم، جنین و قلقیلیه فاقد تجهیزات لازم برای درمان مراجعان است. در هر ایست بازرسی با فلسطینی ها چون مجرمان برخورد می شود. زمین‌های کشاورزی، از جمله گلخانه‌ها، باغ‌های زیتون، نهال‌ها، و سایر محصولات کشاورزی با بولدوزر تخریب، مصادره یا به آتش کشیده شده اند. اکتبر فصل برداشت زیتون است، اما ساکنان کرانه اگر برای برداشت محصول به زمین‌هایشان بروند، در معرض حمله شهرک‌نشینان قرار می‌گیرند.
مرکز اطلاعات فلسطین (معطی) تائید کرد که کرانه باختری از آغاز فصل برداشت زیتون شاهد 158حمله اسرائیل (141حمله شهرک‌نشینان صهیونیست و 17حمله نیروهای رسمی) به کشاورزان و زمین‌های آنها بوده است که تشدید سیستماتیک حملات با هدف محدود کردن فلسطینی‌ها و محروم کردن آنها از معیشت صورت گرفته و شامل حملات فیزیکی، دستگیری، جلوگیری از دسترسی کشاورزان به زمین‌هایشان و همچنین تیراندازی مستقیم به سمت آنها در برخی مناطق بوده است.
طبق آخرین گزارش دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل (اوچا)، از 7اکتبر 2023، اسرائیل حضور نظامی خود را در این منطقه افزایش داده و حملات نظامی زیاد شده است و نیروهای اسرائیلی تاکنون نزدیک به 7500حمله به شهرها و روستاهای فلسطینی در سراسر کرانه باختری انجام داده‌اند و تشکیلات خودگردان اغلب به عنوان مجری این حملات عمل می‌کند. سال گذشته ارتش اسرائیل بعد از بمباران شدید اردوگاه‌ها حمله زمینی را آغاز کرد که بیش از 40000فلسطینی مجبور به ترک خانه‌های خود شدند. 9ماه بعد، طبق گزارش سازمان امداد و نجات سازمان ملل (اونروا)، بیش از 32000فلسطینی همچنان آواره هستند ؛ بزرگترین آوارگی فلسطینی‌ها در کرانه باختری از زمان جنگ اعراب و اسرائیل در سال 1967. در طول سال 2025، ارتش اسرائیل همچنان به اخراج فلسطینی‌ها از محل سکونتشان ادامه داده است. طبق آخرین گزارش اوچا، 996فلسطینی در کرانه باختری توسط حملات ارتش اسرائیل و شهرک‌نشینان بین 7اکتبر 2023و 22سپتامبر 2025کشته شده‌اند. 
کرانه باختری در روزهای اخیر به ویژه پس از اعلام آتش‌بس در غزه، شاهد افزایش شدید حملات ارتش و شهرک‌نشینان اسرائیلی علیه شهرها و روستاهای فلسطینی بوده است. نیروهای اسرائیلی با شمار زیادی خودرو و نظامیان به شهرها و اردوگاه‌های جنین، نابلس، رام‌الله، طولکرم، طوباس، قلقیلیه، بیت‌لحم و الخلیل یورش برده و چندین منزل فلسطینی را مورد تفتیش و تخریب قرار دادند و تعدادی را بازداشت کردند. روزنامه انگلیسی «آبزرور» هم گزارش داده پس از اعلام آتش‌بس و توقف جنگ در غزه، حملات شهرک‌نشینان و ارتش اسرائیل در کرانه باختری افزایش یافته و ماشین‌آلات و بولدوزرهای زرد رنگ در سراسر تپه‌ها دیده می‌شوند که خبر از توسعه جدید شهرک‌ها می‌دهند. به محض تصرف منطقه‌ای، شهرک‌نشینان بلافاصله نقاطی برای شهرک‌سازی ایجاد می‌کنند که دولت با کمک اسموتریچ وزیر دارایی آن‌ها را قانونی می‌کند و این امکان را برای گسترش شهرک‌ها فراهم می‌آورد. 
چندی قبل، اسموتریچ طرح خود را برای الحاق 82درصد از آنچه او یهودا و سامره می‌نامد، ارائه کرد. طبق این طرح، فلسطینی‌ها در مناطق جدا افتاده در شهرهای بزرگتر فلسطینی جمع می‌شوند. اسموتریچ با اعلام تصویب پروژه شهرک‌سازی E1در ماه اوت - طرحی برای ساخت بیش از 3000خانه که عملاً کرانه باختری را از بیت المقدس شرقی اشغالی جدا می‌کند، داد. چشم‌انداز اسموتریچ برای الحاق کرانه باختری از قبل شروع شده و در حال گسترش و تثبیت است. هر کسی که در کرانه باختری زندگی می‌کند می‌تواند این را به چشم خود ببیند. 
با توجه به واقعیت های موجود روی زمین، تا زمانی که شهرک ها در کرانه باختری مثل علف هرز در همه سو در حال روییدن است، اظهارات ترامپ برای عدم الحاق کرانه باختری دور از واقع و بی حاصل است. همانکه اسموتریچ وزیر افراطی کابینه گفت: «کشور فلسطین نه با شعار، بلکه با عمل از روی میز حذف می‌شود. هر شهرک، هر محله، هر واحد مسکونی میخ دیگری بر تابوت این ایده خطرناک است.» اگر ترامپ واقعاً مخالف الحاق کرانه باختری است، جلو شهرک سازی های اسرائیل را بگیرد و برای تشکیل کشور فلسطینی قدم پیش گذارد. آن وقت شاید بشود حرفش را باور کرد.