پیام ویژه - ایرنا / رویکرد خصمانه «دونالد ترامپ» در آمریکای لاتین درقالب تهدید به قطع کمک‌ها، اعمال تعرفه، فشار بر دولت‌های چپ‌گرا و مواضع تند در قبال ونزوئلا نه تنها روابط منطقه‌ای را تنش‌آلود کرد بلکه راه را برای حضور راحت چین هموار ساخت.
تهدید «دونالد ترامپ» برای قطع کامل کمک‌های آمریکا به کلمبیا، تازه‌ترین مرحله از رویکرد او به آمریکای لاتین است که با تغییر نام خلیج مکزیک و تلاش برای کنترل کانال پاناما شروع شد و اکنون به اتخاذ مواضع سخت‌گیرانه در قبال ونزوئلا و کلمبیا رسیده است.
به نوشته مجله «نیوزویک»، پست ترامپ در شبکه اجتماعی «تروث سوشال» که «گوستاوو پیترو» رئیس‌جمهور کلمبیا را «رهبر غیرقانونی مواد مخدر» خوانده بود، خشم بوگوتا را برانگیخت و نشان داد که حتی متحدان آمریکا از حملات لفظی رئیس‌جمهور در امان نیستند. کارشناسان معتقدند همزمان با اعمال تعرفه‌ها، اجرای سخت‌گیرانه قوانین مهاجرتی و افزایش نفوذ اقتصادی چین در منطقه، رویکرد ترامپ نسبت به آمریکای لاتین بیش از آنکه بر سیاستی منسجم استوار باشد، بر ویژگی‌های شخصیتی و ایدئولوژیک او تکیه دارد.
«کریستوفر ساباتینی» پژوهشگر ارشد مؤسسه چتم‌هاوس می‌گوید که دیدگاه ترامپ به آمریکای لاتین تاحدزیادی بر دکترین مونروئه منطبق است که در این منطقه محبوبیت چندانی ندارد و موجب مداخلات متعدد آمریکا شده است. به نظر وی، رویکرد ترامپ همچنین جناحی و معامله‌محور است و بیشتر به منافع شخصی و سیاسی او بستگی دارد.
ترامپ ضمن حمایت آشکار از جناح راست در آمریکای لاتین از رهبرانی مانند «خاویر میلی» در آرژانتین و «نایب بوکله» در السالوادور پشتیبانی کرده است. اعطای بسته نجات 20 میلیارد دلاری به آرژانتین همزمان با تعدیل نیرو و تعطیلی‌های دولتی فدرال، با انتقاداتی روبه‌رو شد. بوکله و دولتش هم به دلیل همکاری در بازگرداندن مهاجران غیرقانونی تشویق شدند.
بازار ![]()
براساس گزارش، ترامپ در مقابل، دولت‌های چپ‌گرا مانند کلمبیا و برزیل را هدف گرفته است. برزیل با اعمال تعرفه 50 درصدی مواجه شد و این اقدام به حمایت از رئیس‌جمهور راست‌گرای پیشین «ژائیر بولسونارو» انجامید که به تلاش برای کودتا متهم است.
به نظر تحلیلگران، ترامپ تمایل ویژه‌ای به رهبران راست‌گرا، به‌ویژه پوپولیست‌ها، دارد و در سخت‌گیری برای رهبران چپ‌گرا تردید نمی‌کند.
«مارکوس د ماتوس» کارشناس آمریکای لاتین از دانشگاه برونل لندن اعتقاد دارد «سیاست‌های ترامپ چیز تازه‌ای نیستند بلکه تقلیدی از دکترین‌های قدیمی آمریکاست و با شعار انتخاباتی او (MAGA) هم‌خوانی دارد.»
با اینحال چشم‌انداز سیاسی منطقه ممکن است در دوره دوم ترامپ بیش از پیش به نفع او تغییر کند؛ به‌ویژه در کلمبیا که احتمال پیروزی نامزد محافظه‌کار وجود دارد و انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2026 پرو شاید با پیروزی نامزد راست‌گرای «رافائل لوپز آریاگا» همراه شود.
به نوشته نیوزویک، دولت ترامپ گزارش‌ها درباره پرواز بمب‌افکن‌های آمریکایی نزدیک سواحل ونزوئلا را رد می‌کند اما افزایش حضور نظامی آمریکا در دریای کارائیب و بالا بردن پاداش دستگیری مادورو به 50 میلیون دلار، گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال دخالت برای سرنگونی رئیس‌جمهور ونزوئلا را تقویت کرده است.
استاد اقتصاد «ماتیاس ورنگو» می‌گوید که رفتار غیرقابل پیش‌بینی ترامپ رهبران منطقه را سردرگم کرده و حتی اگر از او خوششان نیاید، از رویارویی مستقیم با وی پرهیز می‌کنند. وی افزود: اگر ترامپ سیاستی منطقی‌تر در قبال مادورو اتخاذ می‌کرد، نفوذ بیشتری در منطقه به دست می‌آورد و شاید در پیشبرد دموکراسی در ونزوئلا موفق‌تر می‌بود.
درکل کارشناسان معتقدند رویکرد ترامپ به کاراکاس مشابه سیاست‌های دولت ریگان است که دولت‌های چپ‌میانه را «کمونیست» می‌خواند تا مداخلات نظامی خود را توجیه کند.
این نشریه رقابت با چین را عنصر مهم سیاست ترامپ می‌داند زیرا آمریکای لاتین صحنه رقابت تجاری وی با پکن شده است. پکن در واکنش به تعرفه‌های ترامپ، خرید سویا از آمریکا را متوقف و واردات خود را از آرژانتین، اروگوئه و برزیل بیشتر کرد. این اقدام نگرانی کشاورزان آمریکایی را افزایش داده و فشار سیاسی بر ترامپ را پیش از دیدار با «شی جین‌پینگ» بیشتر کرده است.
چندماه قبل نشست چین–سیلاک (جامعه کشورهای آمریکای لاتین و کارائیب) در پکن برگزار شد و شی جین پینگ با رهبران منطقه دیدار کرد. کارشناسان معتقدند که عملکرد غیرحرفه‌ای ترامپ فرصت زیادی برای گسترش نفوذ چین در منطقه فراهم کرده است. ترامپ با اعمال تعرفه‌ها و محدودیت‌های صدور روادید برای شهروندان منطقه تلاش دارد نفوذ چین را محدود کند، اما پکن توانسته با ارائه مشوق‌های اقتصادی بهتر، جایگاه خود را تقویت کند.
ساباتینی اعتقاد دارد: ترامپ روادید و تجارت را به سلاح تبدیل کرده و همین باعث شده چین بتواند با پیشنهادهای جذاب‌تر وارد میدان شود. پکن اکنون شریک تجاری شماره یک شیلی، آرژانتین و برزیل است و بسیاری از کشورهای منطقه مایلند این رابطه را حفظ کنند.