پیام ویژه - مشرق /متن پیش رو در مشرق منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
سی و نهمین دوره کنگره جهانی صهیونیسم در در روزهای 28 و 29 اکتبر 2025 در سرزمین‌های اشغالی با حضور 751 نماینده از بیش از 40 کشور برگزار شد و در جریان آن حواشی و اتفاقات متعددی رخ داد.
بازار
کنگره جهانی صهیونیسم، که از سال 1897 توسط تئودور هرتزل بنیان نهاده شد، به عنوان «پارلمان مردم یهود» شناخته می‌شود. این نهاد هر چهار تا پنج سال یک‌بار سیاست‌های سازمان جهانی صهیونیسم (WZO)، صندوق ملی یهود (JNF)، آژانس یهود و سایر ارگان‌های یهودی را برای دوره‌ای پنج‌ساله تعیین می‌کند.
دوره 39ام این کنگره در روزهای 28 و 29 اکتبر 2025 (6 و 7 آبان 1404) در مرکز همایش‌های بین‌المللی قدس اشغالی با حضور 751 نماینده از بیش از 40 کشور برگزار شد. این نشست در حالی تشکیل شد که رژیم صهیونیستی در میانه بزرگترین بحران امنیتی خود پس از جنگ یوم کیپور قرار دارد: جنگ 29 ماهه در غزه، درگیری مداوم با حزب‌الله در شمال، حملات موشکی از یمن و تنش مستقیم ایران.
با این حال، کنگره نه تنها به مسائل امنیتی نپرداخت، بلکه به صحنه‌ای برای تقابل ایدئولوژیک عمیق میان سه جریان اصلی تبدیل شد: راست ملی‌گرا، چپ لیبرال و ارتدوکس مذهبی.
این کنگره در دو روز کامل برگزار شد. روز اول به افتتاحیه، ارائه گزارش‌های مالی و سخنرانی‌های کلیدی اختصاص داشت و روز دوم به رأی‌گیری بر سر قطعنامه‌ها و بحث‌های صحن. جلسات انتخاب هیئت اجرایی 120 نفره تا 14 نوامبر 2025 به صورت آنلاین ادامه دارد.
تقسیم ایدئولوژیک نمایندگان حاضر این دور نیز نشان‌دهنده تغییر نسل در کنگره جهانی صهیونیسم بود:
45٪ چپ و لیبرال
30٪ راست ملی‌گرا و افراطی
25٪ حریدی‌ها (جریان یهودیان مذهبی)
این ترکیب، قدرت فزاینده یهودیان خارج از سرزمین‌های اشغالی— به‌ویژه آمریکا — را در تصمیم‌گیری‌های صهیونیستی نشان داد.
اختلافات جریانات صهیونیستی، بیش از هر زمان دیگر
سخنرانی‌ها در این کنگره بیش از هر چیز، شکاف‌های درونی جوامع یهودی مختلف خصوصا با نگاه‌های صهیونیست‌های ساکن سرزمین‌های اشغالی را آشکار کرد. یائیر گولان، رهبر حزب چپ‌گرای دموکرات‌ها و ژنرال سابق ارتش رژیم صهیونیستی، در سخنرانی آتشین خود گفت: «صهیونیسم بدون دموکراسی، صهیونیسم نیست. ما در برابر دولتی ایستاده‌ایم که قوه قضاییه را تضعیف کرده، رسانه‌ها را سرکوب می‌کند و جنگ را ابدی می‌سازد. 24 ماه جنگ در غزه کافی است. باید به سمت راه‌حل دو کشوری بازگشت.»
در مقابل، یائیر نتانیاهو، پسر نخست‌وزیر اسرائیل که به عنوان ناظر (نه نماینده رسمی) حضور داشت، پاسخ داد: «اینجا کنگره صهیونیستی است، نه دفتر اپوزیسیون. ما در جنگ بقا هستیم. هر صدایی که خواستار توقف عملیات است، به حماس و حزب‌الله کمک می‌کند.»
خاخام یعقوب آریه وارهافتیگ، رهبر جناح حریدی، بر بعد مذهبی تأکید کرد: «صهیونیسم بدون تورات، فقط یک ایدئولوژی سکولار و زودگذر است. باید هویت یهودی را در مرکز همه سیاست‌ها قرار دهیم.»
سیمونا برودر، نماینده جناح لیبرال آمریکا، با افتخار از مشارکت جوانان گفت: «ما با 238 هزار رأی آمدیم. این یعنی نسل جدید یهودیان آمریکا صهیونیست هستند، اما صهیونیسمی که دموکراسی، حقوق بشر و پلورالیسم را در بر می‌گیرد — نه شهرک‌سازی بی‌پایان.»
بنیان اساسی وجود اسرائیل، مهاجرت و شهرک‌سازی است
رئیس سازمان جهانی صهیونیسم، یعقوب هاگوئل، نیز در کنفرانس افتتاحیه سخنرانی کرد: «صهیونیسم 2048 یک شعار نیست. این یک برنامه عملی است. صهیونیسمی که از هویت و آموزش، از مهاجرت به اسرائیل و شهرک‌سازی، از مسئولیت متقابل و نوآوری سخن می‌گوید. صهیونیسمی که به نسل جوان گوش می‌دهد و به او اجازه می‌دهد معنا و رسالت بیابد. امروز، هفتم حشوان (دومین ماه سال عبری)، روز ملی مهاجرت به سرزمین موعود است که در قانون اسرائیل به شکل یک اصل مهم درآمده است. مهاجرت یهودیان به اسرائیل، بنیانی است که کشور یهود بر اساس آن برپا شد. قلب تپنده جنبش صهیونیستی. از [حضرت] ابراهیم، پدر ما — اولین مهاجرت کننده (بر اساس عقاید یهود) — تا جنبش صهیونیستی که هرتزل بنیان نهاد: هویت یهودی، مهاجرت به اسرائیل، شهرک‌سازی. و ما هنوز در شگفتی آن لحظهٔ تاریخی هستیم.»
هاگوئل همچنین به اوج احساسات ضد صهیونیستی در سراسر جهان پرداخت: «این یکی از چالش‌های اصلی است، اما باید به خاطر داشته باشیم که اکثر یهودیان [حامی اسرائیل] هنوز در سرزمین موعود (فلسطین) زندگی نمی‌کنند. یکی از بزرگترین اهداف ما در تاریخ صهیونیسم جهانی، آوردن تعداد بیشتری از یهودیان به اینجا است. از زمان شکست 7 اکتبر، علیرغم جنگ، توانسته ایم 50 هزار یهودی را به اسرائیل (فلسطین اشغالی) بیاوریم. شگفت‌انگیز است. وقتی موشک‌ها به اینجا شلیک می‌شدند، مهاجران به اینجا می‌آمدند.»
حواشی کنگره جهانی صهیونیسم/ نتانیاهو حاضر به سخنرانی نشد
39ام کنگره جهانی صهیونیسم دور از حواشی نبود. اولین مسئله، عدم حضور نتانیاهو در این کنگره برای سخنرانی بود، به گفته دو منبع، نتانیاهو دعوت برای سخنرانی در این اجلاس را رد کرد. بر اساس گمانه زنی‌های این منابع، نخست وزیر رژیم صهیونیستی به دلیل نگرانی از هو شدن توسط شرکت‌کنندگان بین‌المللی در این کنگره، تمایلی به سخنرانی در این دور از کنگره جهانی صهیونیسم نداشت.
از جمله دیگر حواشی اصلی این کنگره، تصویب قطعنامه ممنوعیت حمایت از هرگونه ساخت و ساز و شهرک‌سازی در غزه بود. این قطعنامه، که توسط جناح چپ/لیبرا پیشنهاد شد، کنگره جهانی صهیونیسم را از هرگونه حمایت مالی یا غیرمستقیم از شهرک‌های یهودی در غزه منع کرد. راست‌گرایان این قطعنامه را " alt="پیام ویژه" width="100%" />
مسئله دیگر، مخالفت‌ها با منصب گرفتن پسر نتانیاهو در یکی از نهادهای بین‌المللی یهودی بود. پس از آنکه نخست وزیر رژیم صهیونیستی پسر خود را نامزد تصدی پستی در شورای اجرایی سازمان جهانی صهیونیسم کرد، اپوزیسیون اسرائیل علیه این اقدام وی وارد عمل شد.
پس از این اتفاق، شبکه 14 تلویزیون رژیم صهیونیستی اعلام کرد که یائیر نتانیاهو، پسر بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی در هیچ منصبی در داخل سازمان جهانی صهیونیسم تعیین نخواهد شد. این شبکه عبری‌زبان تصریح کرد که عدم تعیین یائیر نتانیاهو در این سازمان به دلیل مخالفت‌ها در داخل این سازمان و مخالفت فراکسیون‌های اپوزیسیون اسرائیل صورت گرفته است.
ایران و محورمقاومت در کنگره جهانی صهیونیسم
در این دوره از کنگره، در سخنرانی‌ها و بیانیه پایانی، اشاراتی به به مسئله ایران و محور مقاومت نیز شد. در این کنگره ایران به عنوان منبع تهدید دائمی علیه موجودیت رژیم صهیونیستی معرفی و در بیانیه پایانی به اعلام شد: «ما در برابر تهدیدات وجودی ایران، حزب‌الله، حماس و یمنی‌ها متحد هستیم. اسرائیل حق دفاع از خود را دارد و جامعه جهانی باید از این حق حمایت کند.»
یائیر نتانیاهو در سخنرانی خود در این کنگره گفت: هر صدایی که خواستار توقف عملیات علیه حزب‌الله و ایران باشد، به محور مقاومت کمک می‌کند. همه باید بدانیم ما در جنگ وجودی هستیم.»
اسحاق هرتزوگ نیز در سخنان خود با اشاره به مسئله ایران گفت: «باید از اهرم‌های بین‌المللی برای مقابله با ایران و نیروهای حامی (حزب‌الله، حماس و ...) استفاده کنیم.»
در این کنگره بر نظامی سازی مرزها با سوریه و لبنان تاکید شد و اینگونه عنوان شد که جنگ علیه غزه نه صرفا یک رخداد امنیتی، بلکه محور اصلی بسیج ایدئولوژیک صهیونیسم جدید است. همچنین، با اشاره به تنش‌ها در مرزهای شمالی به واسطه حضور حزب‌الله لبنان، این کنگره اعلام کرد که کارزار علیه حزب الله باید نهایی شود.
به صورت کلی، این دور از کنگره جهانی صهیونیسم، شاهد اختلافات گفتمانی میان جریان‌های حاضر و همچنین حواشی‌های متعددی بود که نشان از شکاف گسترده میان جوامع یهودی و صهیونیست‌ها دارد.