نحوه توزیع ۳۲۹ کرسی پارلمان عراق میان جریان‌های سیاسی

پیام ویژه - فارس /با اعلام نتایج اولیه و رسمی انتخابات پارلمانی عراق، نقشه قدرت در بغداد مشخص شد. از مجموع 329 کرسی، جریان‌های شیعی با کسب 187 کرسی، اکثریت را در اختیار گرفتند و احزاب سنی با 77 کرسی و کردها با 56 کرسی، در موقعیت چانه‌زنی برای ائتلاف‌های آینده قرار دارند.
پس از اعلام نتایج اولیه ششمین انتخابات پارلمانی عراق که طی دو مرحله در روزهای یکشنبه و سه‌شنبه پیش برگزار شد، کمیساریای عالی مستقل انتخابات، رقم 56 درصد مشارکت را اعلام کرد. این آمار نشان‌دهنده افزایش چشمگیر مشارکت در مقایسه با دوره قبل (41 درصد) بود.رسانه‌های عراقی از جمله بغداد الیوم، امروز با بررسی میزان آراء هر حزب و ائتلاف سیاسی، نحوه توزیع کرسی‌های پارلمانی را در جدول‌های مختلف ترسیم کردند.
در ساختار پارلمان عراق، مجموع کرسی‌ها 329 عدد است که به دو دسته تقسیم می‌شوند:1 . کرسی‌های عمومی که 320 عدد است؛ این کرسی‌ها بر اساس نظام انتخاباتی استانی و با رأی مستقیم مردم توزیع می‌شوند. رقابت اصلی میان احزاب شیعه، سنی، کردی و فهرست‌های مستقل در همین بخش صورت می‌گیرد.
هر استان سهم مشخصی متناسب با جمعیت و حوزه‌های انتخاباتی از این کرسی‌ها دارد.2. کرسی‌های ویژه اقلیت‌ها که 9 کرسی است.این کرسی‌ها به اقلیت‌های دینی و قومی اختصاص دارند، از جمله: ایزدی‌ها، مسیحیان، شبک‌ها، صابئی‌ها و دیگر گروه‌های کوچک که گاه حتی با سایر احزاب حاضر در انتخابات ائتلاف می‌بندند.رقابت در این حوزه‌ها محدود به نامزدهای همان اقلیت است و خارج از رقابت‌های عمومی انجام می‌شود.بر اساس نتایج اولیه انتخابات و شمارش آرای 99.98 درصدی، نحوه توزیع کرسی‌های پارلمانی در میان احزاب و ائتلاف‌های سیاسی در ادامه می‌آید:جریان‌های شیعه: 187 کرسیمجموعاً 187 کرسی پارلمانی به احزاب و ائتلاف‌های شیعی اختصاص یافته‌ است.
بازار
در صدر این فهرست، ائتلاف «الاعمار والتنمیه» با 46 کرسی قرار دارد که نزدیک به نخست‌وزیر محمد شیاع السودانی است.پس از آن، ائتلاف «دولت قانون» به رهبری نوری المالکی با 28 کرسی و ائتلاف «الصادقون» وابسته به عصائب اهل الحق با 27 کرسی از دیگر بازیگران اصلی بلوک شیعی هستند.ائتلاف «قوى الدوله» که شامل جریان حکمت ملی و النصر است، 18 کرسی به دست آورده و سازمان «بدر» به رهبری هادی العامری نیز 18 کرسی را در اختیار دارد.
فهرست‌های محلی مانند «خدمات» و «واسط اجمل» مجموعاً 9 کرسی کسب کرده‌اند. ائتلاف‌های نوظهوری چون «الاساس» و «اشراقه کانون» هرکدام 8 کرسی دارند، در حالی که «تصمیم» با شعارهای خدماتی 6 کرسی و «حقوق» وابسته به کتائب حزب‌الله 5 کرسی را به خود اختصاص داده‌اند.فهرست‌های کوچک‌تری مانند «ابشریا عراق» با 4 کرسی و «سومریون» با 2 کرسی نیز در این بلوک حضور دارند.علاوه بر این، مجموعه‌ای از فهرست‌های پراکنده با گرایش شیعی از جمله «ثابتون»، «ادراک»، «الفاو زاخو»، «البدیل»، «دعم الدوله»، «دیالی اولاً»، «شراکتنا فی صلاح‌الدین» و «تحالف صلاح‌الدین»—در مجموع 8 کرسی را به خود اختصاص داده‌اند.
جریان‌های سنی: 77 کرسیدر انتخابات پارلمانی عراق 2025، جریان‌های سنی موفق به کسب مجموعاً 77 کرسی از 329 کرسی شدند. این کرسی‌ها میان چند ائتلاف و فهرست پراکنده توزیع شده‌اند که هرکدام در استان‌های سنی‌نشین مانند الانبار، نینوا، صلاح‌الدین، دیالی و کرکوک پایگاه رأی دارند.
در صدر این جریان، ائتلاف «تقدم» و فهرست‌های وابسته به آن با 33 کرسی قرار دارد.
این ائتلاف که به ریاست محمد الحلبوسی شناخته می‌شود، توانسته در استان‌های غربی و مرکزی عراق جایگاه قدرتمندی کسب کند. پس از آن، ائتلاف «عزم» به رهبری خمیس الخنجر با 15 کرسی در رتبه دوم قرار دارد و در مناطقی مانند بغداد، دیالی و صلاح‌الدین نفوذ دارد.ائتلاف «سیاده» نیز با 9 کرسی در این انتخابات حضور دارد؛ این جریان حاصل همکاری‌های سیاسی میان چهره‌های سنی مستقل و برخی فهرست‌های محلی است. فهرست «الحسم» با 6 کرسی، بیشتر در نینوا و کرکوک فعال بوده و شعارهای خدماتی و امنیتی را محور قرار داده است.فهرست‌های کوچک‌تری مانند «الجماهیر الوطنیه»، «نینوى لأهلها» و «التفوق» هرکدام با 3 کرسی در مناطق خاصی از شمال عراق موفق ظاهر شده‌اند.
همچنین «الجبهه الترکمانیه» با 2 کرسی و «التحالف العربی» با 1 کرسی نماینده اقلیت‌های قومی عرب و ترکمان در مناطق مورد مناقشه هستند.سایر فهرست‌های سنی مستقل نیز مجموعاً 2 کرسی کسب کرده‌اند که بیشتر در حوزه‌های انتخاباتی محلی و با شعارهای منطقه‌محور فعالیت داشته‌ا
جریان‌های کردی با 56 کرسی این کرسی‌ها میان چند حزب و ائتلاف کردی توزیع شده‌اند که عمدتاً در منطقه کردستان و مناطق مورد مناقشه مانند کرکوک، نینوی و دیالی پایگاه رأی دارند.در صدر این جریان، حزب دموکرات کردستان با 26 کرسی قرار دارد.
این حزب به رهبری مسعود بارزانی، در استان‌های اربیل و دهوک بیشترین نفوذ را دارد و همواره یکی از بازیگران اصلی سیاست منطقه کردستان بوده است.پس از آن، اتحاد میهنی کردستان عراق است که با 17 کرسی در رتبه دوم قرار دارد. این حزب که پایگاه اصلی‌اش در استان سلیمانیه است، رقیب سنتی حزب بارزانی محسوب می‌شود و در سال‌های اخیر تلاش کرده با ائتلاف‌های جدید جایگاه خود را تثبیت کند.جریان‌های نوظهور و مستقل نیز در این انتخابات حضور داشته‌اند؛ از جمله تیار الموقف با 5 کرسی که با شعارهای اصلاح‌طلبانه و ضد فساد وارد رقابت شد. الاتحاد الاسلامی با 4 کرسی، الجیل الجدید با 3 کرسی و العدل الاسلامی با 1 کرسی نیز بخشی از کرسی‌های کردی را به خود اختصاص داده‌اند.
اقلیت‌ها و فهرست‌های مستقل: 9 کرسیدر انتخابات 2025 نیز، مجموعاً 9 کرسی از 329 کرسی به اقلیت‌های دینی، قومی و فهرست‌های مستقل اختصاص یافته است. این کرسی‌ها خارج از رقابت‌های عمومی و در قالب سهمیه‌های ویژه یا فهرست‌های محلی به دست آمده‌اند.در بخش اقلیت‌ها، ایزدی‌ها یک کرسی ویژه در استان نینوی کسب کرده‌اند که به‌عنوان «القضیه الإیزیدیه» شناخته می‌شود.
این کرسی از پیش برای نمایندگی این جامعه در نظر گرفته شده و رقابت در آن محدود به نامزدهای ایزدی بود.هشت کرسی دیگر به فهرست‌های مستقل و محلی تعلق گرفته‌ که در حوزه‌هایی مانند صلاح‌الدین، دیالی، بصره، کرکوک و بغداد فعالیت داشتند. این فهرست‌ها معمولاً با شعارهای خدماتی، منطقه‌محور یا قومی وارد رقابت شده‌اند و توانسته‌اند با فاصله‌ای اندک از احزاب بزرگ، کرسی‌هایی را به دست آورند.
از جمله این فهرست‌ها می‌توان به «تحالف الصلاح‌الدین»، «الفاو زاخو»، «ادراک»، «ثابتون»، «البدیل»، «دعم الدوله»، «دیالی أولاً» و «شراکتنا فی صلاح‌الدین» اشاره کرد.این کرسی‌ها اگرچه از نظر عددی محدودند، اما در شرایطی که ائتلاف‌سازی برای تشکیل دولت یا تصویب قوانین حساس مطرح باشد، می‌توانند نقش‌های کلیدی ایفا کنند.انتظار می‌رود با اعلام نتایج نهایی، تغییرات محدودی در تعداد کرسی‌های کسب شده از سوی جریان‌ها و احزاب سیاسی ایجاد شود.